سرايت‌پذيري ريسك‌هاي مالي در بانك‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رهيافت MGARCH

هدف: با توجه به نقش مؤثر صنعت بانكداري در اقتصاد كشورها، شناسايي ريسك‌هاي مالي صنعت بانكداري‌ و نحوه‌ سرايت اين ريسك‌ها بين بانك‌ها، اهميت شايان توجهي دارد. هدف از اجراي اين پژوهش، بررسي سرايت‌پذيري ريسك‌هاي مالي، شامل ريسك‌هاي اعتباري، نقدينگي و بازار در بانك‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ايران است. روش: براي ارزيابي ريسك‌ بازار، ريسك نقدينگي و ريسك اعتباري، به‌ترتيب از معيارهاي ارزش در معرض خطر شرطي (VaR)، ارزش در معرض خطر نقدينگي (LaVaR) و ارزش در معرض خطر فاصله تا نكول (Credit VaR) استفاده شد. داده‌هاي لازم از 15 بانك پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، به‌صورت روزانه طي سال‌هاي 1391 تا 1397 جمع‌آوري شدند و براي بررسي نحوه‌ سرايت‌پذيري مجموع ريسك‌ها، از مدل GARCHDCC استفاده شد. يافته‌ها: در مدل برآوردشده، تمامي ضرايب به‌دست‌آمده در سطح 5 درصد، اختلاف معنا‌داري از صفر دارند و معادله واريانس برآوردشده، وجود سرايت‌پذيري ريسك‌هاي بازار، نقدينگي و اعتباري بانك‌ها را به‌صورت دوسويه نشان مي‌دهد. ضريب مدل گارچ مدل، نشان مي‌دهد كه سرايت ريسك نقدينگي، بيشتر از ريسك اعتباري و ريسك بازار است. همچنين، بين متغيرهاي (ريسك‌هاي) بررسي‌شده، هم‏بستگي ثابتي ديده نمي‌شود و داراي فرايند (1,1) DCC است؛ يعني هم‎بستگي بين متغيرها، تابعي از مقادير گذشته خود متغير و شوك واردشده از ناحيه ساير متغيرهاست. نتيجه‌گيري: در بانك‌هاي ايراني، سرايت‌پذيري ريسك بازار، ريسك نقدينگي و ريسك اعتباري وجود دارد و دارايي بانك‌هايي كه نقدشوندگي كمتري دارد، بيشتر از ساير بانك‌ها در معرض سرايت ريسك نقدينگي قرار مي‌گيرد. از سوي ديگر، بانك‌هايي كه مطالبات معوق دارند، در سرايت‌پذيري ريسك اعتباري نقش پررنگ‌تري دارند و بانك‌هاي با وضعيت باز ارزي مثبت (دارايي ارزي آنها بيشتر از بدهي ارزي است)، در مقايسه با بانك‌هاي با وضعيت ارزي باز منفي، از ريسك بازار كمتري برخوردارند.