تحليل رويكرد اجتماعي امام رضا (ع) در مواجهه با سران زيديه (با الگو گيري از روش تحليل گفتمان روايي پدام(PDAM))

سلوك رفتاري و گفتاري امام رضا (ع) مي‌تواند به عنوان الگويي در تعاملات مورد توجه قرار گيرد. در اين دوران  «زيديه» از انقلابي‌ترين فرقه‌هاي شيعي محسوب مي‌شد كه چندان مورد تأييد و حمايت امام عصرش نبود. تعاملات امام رضا (ع) با فرقه زيديه به عنوان يك دوست منحرف، الگوي رفتاري سازماندهي شده‌اي را به دست مي‌دهد كه راهگشاي مسائل نو ظهور خواهد بود. اين مقاله به روش توصيفي تحليلي، به شناسايي رويكردهاي اجتماعي گفتمان امام رضا (ع) در مواجهه با سران فرقه زيديه مي‌پردازد. امام رضا (ع) در گفتمان‌هاي اجتماعي مربوط به عامه و دانشمندان، با طرح مباحث توحيد، امامت و ولايت و پاسخ به پرسش‌ها و شبهه‌ها، رهنمودهاي رفتاري ارزشمندي از خود به جاي گذاشته‌اند. اين گفتمان‌ها به طور غير مستقيم، متأثر از عنصر سوم گفتمان(مأمون عباسي قدرت) نيز است. محورهاي اساسي خلق گفتمان امام رضا (ع) با سران فرقه زيديه(دوست منحرف)، در مقابل دشمن مشترك (مأمون)، با هدف روشنگري و هدايت صورت پذيرفته است؛ اما محورهاي اساسي در خلق گفتمان رضوي با مأمون با هدف تبيين و سازش‌ناپذيري است كه گاهي با تقيه در اظهار نظر همراه است. در هر كدام از اين رويكردها به دال‌هاي مركزي مي‌رسيم كه نقش مهمي در تحليل گفتمان امام رضا (ع) با زيديه دارد.