عنوان مقاله :
عينيت و ذهنيت زيبايي در فلسفه كانتي و صدرايي
عنوان به زبان ديگر :
Objectivity and Subjectivity of Beauty in Kant’s and Mulla Sadara’s Philosophy
پديد آورندگان :
امام‌جمعه، مهدي دانشگاه اصفهان - گروه فلسفه و كلام اسلامي , ميرمرشدي، محمدمحسن مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره
كليدواژه :
عينيت و ذهنيت , زيبايي , كانت , صدرالمتألهين , مكتب صدرايي
چكيده فارسي :
مسئله ذهنيت و عينيت در فلسفه عرصه هاي متفاوتي از زندگي بشري را تحت تأثير قرار داده است. از جمله اين عرصه ها فلسفه هنر و به‌ويژه مسئله شناخت زيبايي است. صدرالمتألهين و كانت، دو فيلسوف اسلامي و غربي هستند كه در اين حوزه كنكاش و نظريات تأثيرگذاري را مطرح كرده‌اند. با مقايسه ديدگاه هر دو فيلسوف ميتوان به اين نتيجه رسيد كه هر دو به گونه‌اي معتقد به دخالت ذهن در درك زيبايي هستند؛ ولي كانت وراي زيبايي ذهني، زيبايي عيني را قبول ندارد و تمام زيبايي را به ذهن و احساس دركشده ناشي از آن بازمي‌گرداند. در مقابل اگرچه صدرالمتألهين ذهن را در درك زيبايي دخيل مي‌داند و قائل به درك زيبايي در مرتبه بالاتري از عالم مادي است، اما حقيقت زيبايي را از آن جهت كه از اوصاف وجود و مساوق با وجود است، متشخص در خارج لحاظ مي كند. صدرالمتألهين با گنجاندن زيبايي تحت معقولات فلسفي و كانت با ذهنيِ صرف دانستن زيبايي، در عمل وجودي مستقل براي زيبايي در نظر نمي گيرند.
چكيده لاتين :
The issues of subjectivity and objectivity in philosophy have affected various spheres in human’s life. Among them is the sphere of ‘philosophy of art’ and especially the recognition of beauty. Mulla Sadra and Kant are two Muslim and Western philosophers who have explored this sphere and offered influential theories. By comparing the views of the two philosophers, one can concluded that both of them somehow believe in the mind’s intervention in perception of beauty. Kant, however, does not accept the objective beauty behind the subjective beauty, and traces back all beauties to the mind and the feeling perceived thereby. In contrast, Mulla Sadra considers the mind to be involved in perception of beauty and maintains that beauty is perceived in a level higher than the material world; but he regards the truth of beauty as personified in the external world in view of the fact that it is among the properties of existence and aligned with it. Mulla Sadra subsumes beauty in the classification of philosophical intelligibles and Kant considers it merely subjective; in practice, thus, none of them regards an independent existence for beauty.
عنوان نشريه :
معرفت فلسفي
