تأملي بر تعامل بوروكراسي و دموكراسي: مطالعه‌اي در ميان اعضاي هيئت‌علمي دانشگاه‌ها

The Contemplation on the Interaction of Bureaucracy and Democracy: A Study among Faculty Members of Universities

هدف: در اين مطالعه هدف اصلي بررسي ويژگي‌هاي ساختاري بوروكراسي و شناسايي كاركردهاي آن به ­منظور استقرار يك نظام دموكراتيك است. طراحي/روش ­شناسي/رويكرد: پژوهش حاضر از نظر هدف، بنيادي، از لحاظ ماهيت و روش، توصيفي و از نظر نوع داده­ها جزو پژوهش­هاي كيفي به شمار مي­رود. جامعه موردمطالعه در اين پژوهش اعضاي هيئت‌علمي دو دانشگاه صلاح‌الدين و جهان در منطقه كردستان عراق است كه با استفاده از فرمول كوكران 23 نفر به‌عنوان نمونه و به روش نمونه­ گيري خوشه­اي انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌ها، مصاحبه­ هاي نيمه ­ساختاريافته بود كه از طريق تحليل تم، تم­هاي فرعي و مفاهيم مربوطه به آن شناسايي و كدگذاري شدند. يافته ­هاي پژوهش: نتايج نشان داد كه ويژگي‌هاي ساختاري بوروكراسي جامعه موردمطالعه، متفاوت از مدل بوروكراسي وبر است؛ اما به دليل وجود تنوع نيروي كار در نظام اداري و همكاري آن با بخش‌هاي مختلف حاكميتي، نقش مؤثري در استقرار نظام دموكراتيك داشته است. محدوديت­ ها و پيامدها: شرايط موجود در منطقه موردمطالعه بر نظرها و ديدگاه‌هاي مصاحبه‌شوندگان تأثير گذاشته است. ازآنجاكه گردآوري داده ­ها در ميان گروهي خاصي انجام شده است، براي تعميم ­پذيري نتايج پژوهش بايد مطالعات بيشتري در ميان گروه‌هاي مختلف جامعه و در زمان‌هاي مختلف انجام شود. پيامدهاي عملي: با توجه به ديدگاه مختلف درباره رابطه بين بوروكراسي و دموكراسي، دموكراتيك­كردن فرايندهاي بوروكراتيك در سازمان‌ها براي ايجاد دموكراسي در جامعه، امري ضروري به نظر مي ­رسد. ابتكار يا ارزش مقاله: اين مقاله در حوزه مديريت دولتي است و با رويكردي عملي، درك بهتري از رابطه بين بوروكراسي و دموكراسي را تبيين مي­كند.

The main purpose of this study is to examine the structural features of the bureaucracy and identify its functions for establishing a democratic system. Design/Methodology/Approach: The present study is descriptive in terms of purpose, fundamental, in terms of nature and method, and qualitative in terms of data type. The study population was faculty members of two Salah al-Din universities and Jahan in Iraqi Kurdistan who 23 individuals were selected using Cochran formula and cluster sampling. Data were collected through semi-structured interviews that were identified and coded through theme analysis, sub-themes and related concepts. Research Findings: The results showed that the structural characteristics of the bureaucracy in the studied community are different from the Weber bureaucracy model. But because of the diversity of the workforce in the administrative system and its cooperation with different parts of the government, it has played an effective role in establishing the democratic system. Limitations and Consequences: There were many changes (referendum) in the studied area at during the survey. Therefore, these changes are likely to affect the views and opinions of the interviewees. Data were also collected among a specific group who are socially and economically in the desirable level. Accordingly, it is necessary to generalize the results of the study, further studies should be conducted between different groups of society at different times. Practical Consequences: Considering different views on the relationship between bureaucracy and democracy, it seems necessary democratizing bureaucratic processes in organizations to create democracy in society. Innovation or Value of the Article: This article is in the area of public administration, which uses a practical approach, explains the better understanding of the relationship between bureaucracy and democracy.