مقايسه پتانسيل عرضه خدمت اكوسيستمي گردشگري در تالاب‌هاي استان لرستان با شاخص‌هاي TCI و بيكر

Comparison of tourism ecosystem service of Lorestan province wetlands using TCI and Beker indices

در مقايسه با ساير اكوسيستم‌هاي طبيعي، تالاب‌ها يكي از با ارزش‌ترين بخش‌هاي سيماي سرزمين محسوب مي‌‌شوند. خدمات اكوسيستم‌هاي تالابي را مي‌توان در چهار طبقه خدمات فراهم‌سازي، تنظيمي، حمايتي و فرهنگي دسته‌بندي نمود. از جمله خدمات فرهنگي تالاب‌ها، گردشگري مي‌باشد. با هدف توسعه اقتصاد گردشگري و حفاظت از تالاب‌ها، امروزه گردشگري تالابي جايگاه ويژه‌اي از سوي دولت‌ها و پژوهشگران يافته است. اﻗﻠﯿﻢ از ديدﮔﺎه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪريـﺰي ﮔﺮدﺷﮕﺮي ﺑﺴﯿﺎر اﻫﻤﯿﺖ دارد و ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﻣﻌﻤﻮﻻ در ﺟﺴﺘﺠﻮي اﻗﻠﯿﻢ ﻣﻄﻠﻮب يا اﻗﻠﯿﻢ آﺳﺎيش ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در آن ﻓﺮد ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ اﺣﺴﺎس ﻧﺎرﺿـﺎيتي و ﻋـﺪم آﺳـﺎيش ﺣﺮارﺗــﯽ و اﻗﻠﯿﻤــﯽ ﻧــﺪارد. استان لرستان داراي تالاب‌هاي بي‌نظير با جاذبه‌هاي گردشگري منحصر به فرد بسته به شرايط طبيعي و اقليمي منطقه است و چشم انداز گسترده‌اي براي انجام اين شاخه از گردشگري دارد. لذا پژوهش حاضر به بررسي و مقايسه آسايش اقليمي و توان بيوكليمايي تالاب‌هاي لرستان طي دوره آماري 18 ساله (1397-1379) پرداخته است تا بتوان برنامه‌ريزي دقيقي براي جذب گردشگران انجام داد. در اين راستا شاخص‌هاي TCI و بيكر مورد بررسي قرار گرفتند. با توجه به نتايج حاصله شروع بازديد از تالاب‌هاي 11 گانه پل دختر از ماه شهريور توصيه مي‌شود. با توجه به مسيركوهستاني و صعب العبور درياچه گهر و ميزان كم شاخص TCI در فصل زمستان، بازديد از درياچه از آذر ماه تا فصل بهار توصيه نمي‌شود. فصل بهار طي ماه‌هاي ارديبهشت و خرداد و همچنين از شهريور ماه تا اواسط آبان زمان مناسبي جهت انجام فعاليت‌هاي گردشگري در تالاب‌هاي بيشه‌دالان و تنوردر مي‌باشد. با توجه به نتايج در حاليكه تقويم آسايش بيوكليمايي تالاب‌هاي پل دختر پاييز و زمستانه ارزيابي مي‌شود، تالاب‌هاي تنوردر، بيشه‌دالان و درياچه گهر جهت انجام فعاليت‌هاي گردشگري بهاره و تابستانه پيشنهاد مي‌شوند. اين موضوع بر پتانسيل اقليمي تالاب‌هاي لرستان براي انجام فعاليت‌هاي گردشگري در فصول مختلف سال تاكيد دارد.

Compared to other natural ecosystems, wetlands are one of the most valuable landscapes. Wetland ecosystem services could be categorized into four categories of provisioning, regulating, supporting and cultural services. Tourism is one of the cultural services of wetlands. Aiming at developing the tourism economy and protecting wetlands, governments and researchers have a special focus on wetlands. Climate has a very important role for tourism planning. Tourists usually seek to favorable climate in which the person doesn’t feel climate dissatisfaction. Depending on the climatic condition, Lorestan province has unique wetlands with extensive potential for tourist attraction. Therefore, by purpose of the better tourism planning, this study compared the bioclimatic potential of Lorestan wetlands during 18 years (2001-2019). In this regard, the TCI and Baker indices were investigated. According to the results, it is recommended to start visiting of Poldokhtar wetlands in September Gahar Lake visit is not recommended from December to spring due to the low TCI index in winter and the mountainous path of lake. The spring season is a good time for tourism activities in the Bishedalan and Tanoordar wetlands during the months of May and June and also from September to mid-November. According to the results while bioclimatic calendar of Poldokhtar Wetlands are assessed for fall and winter, Tanoordar, Bishehdalan and Gahar Lake are recommended for spring and summer tourism activities.This emphasizes the climatic potential of Lorestan wetlands for tourism activities in different seasons of the year.