هيدروشيمي و كيفيت آب‌ رودخانه دوغ كلاله با استفاده از روش‌هاي گرافيكي، تحليل خوشه‌اي و شاخص‌هاي كيفي

مقدمه و هدف: رودخانه دوغ يكي از سرشاخه‌هاي اصلي گرگانرود در شرق استان گلستان مي‌باشد كه نقش مهمي در تامين آب شرب شهر گنبد كاووس دارد. علاوه براين، يكي از منابع تامين كننده آب سد گلستان مي‌باشد. از اين‌رو بررسي هيدروشيمي و كيفي آب اين رودخانه در بخش‌هاي شرب، كشاورزي و صنعت از اهميت بالايي برخوردار است.مواد و روش :در اين پژوهش، جهت بررسي هيدروشيمي آب رودخانه دوغ از دياگرام‌هاي استيف، پايپر و گيبس استفاده‌شد. كيفيت آب در بخش كشاورزي با استفاده از معيار ويلكوكس، درصد سديم، نسبت منيزيم و انديس نفوذپذيري ارزيابي شد. جهت بررسي آب در بخش شرب از شاخص NSFWQI، نمودار شولر و استانداردهاي كيفيت آب استفاده‌شد. در نهايت كيفيت آب به لحاظ صنعت با استفاده از شاخص‌هاي خوردگي، لانژليه و رايزنر ارزيابي شد.يافته ها و نتيجه‌گيري: نتايج هيدروشيميايي نشان داد كه CaMgHCO3 رخساره‌ غالب هيدروشيميائي و واكنش‌آبسنگ عامل اصلي در كنترل شيمي آب رودخانه دوغ مي‌باشند. براساس شاخص NSFWQI و دياگرام شولر آب رودخانه در رده قابل قبول براي شرب قرار مي‌گيرد. اما باتوجه به استانداردهاي كيفي آب شرب، دو پارامتر كدورت و كليفرم مدفوعي بالاتر از حد مجاز مي‌باشند. از اين رو آب رودخانه دوغ در بخش شرب نياز به دو تصفيه فيزيكي و ميكروبي دارد. براساس نتايج حاصل از درصد سديم، نسبت منيزيم، شاخص نفوذپذيري و دياگرام ويلكوكس، كيفيت آب اين رودخانه براي كشاورزي خوب ارزيابي شد و نيازي به اصلاح خاك بعد از مصرف آن ندارد. اگرچه از نظر شاخص‌هاي مربوط به صنعت، آب تمايل نسبتا كمي به خورندگي دارد. اما استفاده از تجهيزات فلزي براي استحصال و انتقال آب بلامانع مي‌باشد.