تحليل بن‌‎مايه‌هاي اسطوره‌اي در آثار نويسندگان معاصر (رمان درخت انجيرمعابد، داستان‌هاي كوتاه كاج‌هاي مورّب، باغ اناري و جايي ديگر)

حيات و مرگ گياهان و درختان از ديرباز مورد‌توجه بشر بوده است. بشر هر چهارفصل را با دوران زندگاني خود يكي دانسته و داستان‌هايي از پرستش و شفابخشي گياهان ساخته است. او به درختان دخيل بسته و علاج درد خود را از آنها جُسته است. در پَسِ اين نگاهِ بشر نخستين، حقيقتي نهفته است و آن، استمداد از تجلّيِ شفابخشي است نه پرستش درخت! نياكان ما در جست‌وجوي جواني و جاودانگي محو پديده‌هايي شده‌اند كه به گمان خود منبع جاودان اين نيروها هستند؛ پس بايد اسطوره‌ها را كاويد تا به حقيقت آنها رسيد. رمان‌ها و داستان‌ها بهترين مجال براي درخشش اسطوره‌ها هستند. در اين مقاله به بررسي بن‌مايه‌هاي گياه‌پيكري در درخت انجير معابد، باغ‌اناري، جايي ديگر و كاج‌هاي مورّب پرداخته‌ايم. روش پژوهش ما به شيوۀ توصيفي ـ تحليلي است و بعد از استخراج داده‌ها به تحليل بن‌مايه‌‍ها پرداخته‌ايم. هدف بررسي نحوۀ حضور بن‌مايه‌هاي گياه‌پيكري در اين آثار است؛ اينكه آيا آنها به شكلي نمادين حضور دارند يا به‌‌‌صورت روايت اسطوره‌اي؟ در آثار بررسي‌شده، اين بن‌مايه‌ها هم به‌شكل نمادين و تلويحي حضور دارند و هم به‌‌صورت روايت اسطوره‌اي. ضروري است با نگاهي اسطوره‌پردازانه زواياي اين داستان‌ها را بكاويم تا بن‌مايه‌هاي اساطيري را در آنها براي تشخيص ابتذال و خرافه از حقيقت اسطوره‌اي باز شناسيم.