افشا و گزارشگري ريسك شركت‌ها: ارائه چارچوب جامع

هدف: اطلاعات مربوط به ريسك نقش مهمي در فرايند تصميم‌گيري درست و ارزيابي شركت‌ها ايفا مي‌كنند. بر اين اساس پژوهش حاضر به‌گونه تجربي به بررسي چارچوب جامع براي گزارشگري ريسك در شركت‌هاي ايراني مي‌پردازد. روش: براي اين منظور ديدگاه حسابرسان، دانشگاهيان و تحليل‌گران مالي مورد بررسي قرار گرفت. داده‌هاي مورد نياز با استفاده از ابزار پرسش‌نامه از نمونه‌اي شامل 203 نفر در سال 1395 جمع‌آوري و بااستفاده از آزمون‌هاي مقايسه‌اي مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌ها: يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه در ارائه اطلاعات مربوط به ريسك بايد گروه‌هاي مختلف ذي‌نفع شامل سرمايه‌گذاران، تحليل‌گران مالي، اعتباردهندگان، دولت، مديران، تامين‌كنندگان منابع (غيرمالي) و مشتريان مدنظر قرار گيرد. هدف ارائه اطلاعات ريسك بايد كمك به بهبود تصميم‌گيري و افشاي ريسك‌ها به خصوص ريسك‌هاي مالي براي شركت‌ها الزامي باشد. ويژگي‌هاي كيفي شامل مربوط بودن، قابل اتكا بودن، قابل مقايسه بودن، با اهميت بودن، قابل درك بودن نيز بايد مورد توجه قرار گيرد و فزوني منافع بر مخارج از راه دستورالعمل‌هايي تعيين شود. در رابطه با تعيين كمّي با كيفي بودن افشاي ريسك، نياز به وجود دستورالعملي مصوب بوده و در زمينه ريسك‌هاي كمّي، استفاده از فنون مختلف كمّي‌سازي مناسب است. هم‌چنين براي ارائه اطلاعات مربوط به ريسك بايد به زمان گذشته و آينده و ريسك‌هاي مثبت و منفي توجه شود، ولي تمركز بر اطلاعات آينده‌نگر و منفي باشد. نتيجه‌گيري: افشاي اطلاعات مربوط به انواع ريسك‌ها شامل مالي، راهبردي، عملياتي، درستي و توانمندي مورد نياز ذي‌نفعان بوده و شركت‌ها بايد بر اساس اهميت و اثرگذاري انواع ريسك‌ها آن‌ها را به صورت اولويت‌بندي شده ارائه دهند. يافته‌هاي پژوهش حاضر مي‌تواند از سوي تدوين كنندگان الزامات گزارشگري و هم‌چنين نهادهاي حرفه‌اي در تدوين مقررات و ارائه پيشنهادها براي افشاي ريسك مورد استفاده قرار گيرد.