معرفي نارنگي‌ جديد جهانگير بر اساس ويژگي‌هاي فيزيكو‌شيميايي و ارگانولپتيك برتر ميوه

در ايران كه مصرف سرانه مركبات به صورت تازه‌خوري بالا است (متوسط 45 كيلوگرم) نياز به ايجاد و معرفي ارقام جديد با ويژگي‌هاي كيفي مطلوب به صورت مستمر است. در اين پژوهش ويژگي‌هاي فيزيكو‌شيميايي و ارگانولپتيك ميوه‌‌ي نارنگي جهانگير حاصل تلاقي نارنگي كلمانتين (والد ماده) و پرتقال سالوستيانا (والد نر) (Citrus clementina Hort. ex Tanaka × C. sinensis (L.) Osbeck cv. Salustiana) در مقايسه با نارنگي كلمانتين (Citrus clementina Hort. ex Tanaka) به عنوان شاهد روي پايه نارنج طي دو سال آخر منتج به معرفي رقم در قالب طرح كاملا تصادفي مطالعه شد. ويژگي‌هاي فيزيكو‌شيميايي و ارگانولپتيك ميوه‌‌ها در زمان برداشت و به فواصل زماني 20 و 40 روز از سردخانه (دماي 5 درجه سلسيوس، رطوبت 85 درصد) ارزيابي شدند. نتايج نشان داد اندازه ميوه (طول و دو قطر)، وزن، ‏ميانگين قطرهاي ‏حسابي، هندسي، معادل و هم‌ساز، مساحت رويه، حجم واقعي، ‏ضريب كرويت و سطح جانبي نارنگي جهانگير به طور معني‌داري بيش‌تر از كلمانتين بود. نارنگي جهانگير مقادير بالاتري L*، a*، b*، hue و C نسبت به شاهد كلمانتين داشت ليكن شاخص‌هاي a* و CCI جهانگير كم‌تر بود. نارنگي جهانگير پوست‌گيري آسان‌تر و تعداد بذر مشابه كلمانتين داشت. كاهش وزن ميوه جهانگير طي نگهداري كم‌تر از كلمانتين بود. ميزان مواد جامد محلول (TSS) ميوه جهانگير در زمان برداشت و طي نگهداري بالاتر از كلمانتين بود. بعلاوه ميزان اسيديته كل (TA) (0.34 درصد) ميوه جهانگير نيز كم‌تر از ميوه كلمانتين (0.45 درصد) بود. نسبت TSS به TA در نارنگي جهانگير خيلي بالاتر (44.25) از كلمانتين (26.16) مشاهده شد. درصد عصاره ميوه جهانگير با 44.87 درصد بالاتر از كلمانتين با 40.12 و شاخص تكنولوژي نيز به ترتيب 6.45 و 4.67 بود. ظرفيت آنتي‌اكسيداني گوشت ميوه طي نگهداري كاهش يافت. ميزان آسكوربيك‌اسيد در جهانگيركم‌تر از شاهد ولي ميزان فنل گوشت بالاتر (0.43 ميلي‌گرم در گرم) از كلمانتين (0.4 ميلي‌گرم در گرم) بود. آناليز مولفه اصلي نشان داد عمده نمونه‌هاي جهانگير در قسمت چپ نمودار بودند كه ويژگي‌هايي چون طعم، شيريني، ظاهر خوب پوست و گوشت و پذيرش كلي ميوه در اين ناحيه غالب بود و مورد پذيرش بيش‌تري از سوي ارزيابان حسي واقع شد.