پديد آورندگان :
ميرحسيني، سيد محمدرضا دانشگاه كاشان - دانشكدۀ منابع طبيعي و علوم زمين , قاسميه، هدي دانشگاه كاشان - دانشكدۀ منابع طبيعي و علوم زمين - گروه مرتع و آبخيزداري , عبداللهي، خدايار دانشگاه كاشان - دانشكدۀ منابع طبيعي و علوم زمين - گروه مهندسي طبيعت
كليدواژه :
تغيير اقليم , تبخير و تعرق پتانسيل , حوضۀ آبخيز گلپايگان , هارگريوز
چكيده فارسي :
تبخير و تعرق، انتقال انرژي بين سطح زمين و جو است و سازنده ترين مكانيسم ارتباطي بين هيدروسفر، ليتوسفر و بيوسفر محسوب ميشود. پژوهش حاضر، روي پيش بيني تبخير و تعرق پتانسيل در حوضۀ آبخيز گلپايگان به عنوان پاسخ به تغييرات آب‌وهوايي تمركز دارد. به اين منظور، از شش الگوريتم هارگريوز– ساماني، تورنت- وايت، روماننكو، اودين، خاروفا و بلانيكريدل و نيز الگوريتم پنمن– مانتيث- فائو به عنوان الگوريتم‌هاي معيار براي برآورد تبخير و تعرق پتانسيل استفاده شد. نتايج نشان داد الگوريتم هارگريوز- ساماني در مقايسه با ساير الگوريتم ها، عملكرد نزديكتري به الگوريتم معيار پنمن– مانتيث- فائو داشته است. بنابراين، اين الگوريتم براي ارزيابي تأثير احتمالي تغييرات آب‌وهوايي در دوره هاي آينده بر ميزان تبخير و تعرق پتانسيل استفاده شد. سپس، ميزان تبخير و تعرق پتانسيل با استفاده از مدل هاي گردش عمومي جو GCM براي دوره هاي آيندۀ نزديك، مياني و دور 2021-2040، 2041-2060 و 2061-2080 تحت تأثير سناريوهاي RCP2.6,4.5,8.5 توسط مدل LARS-WG6 و با استفاده از مدل اقليمي HadGEM2-ES برآورد شد. در نهايت، مقادير تبخير و تعرق پيش بيني‌شده در دوره هاي آينده با نتايج تبخير و تعرق در دورۀ پايه (1992-2017) مقايسه شد تا تأثير تغييرات آب‌وهوايي بر تبخير و تعرق پتانسيل بررسي شود. نتايج بيانگر افزايش تبخير و تعرق پتانسيل تحت كليۀ سناريوهاي RCP در دوره هاي آينده بود. افزايش تحت سناريوهاي RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 در دورۀ آيندۀ نزديك به ترتيب 6/31، 7/05 و 7/10 درصد؛ در دورۀ آيندۀ مياني 9/69، 9/84 و 11/82 درصد و در دورۀ آيندۀ دور، 8/17، 13/79 و 18/15 درصد به دست آمد.
چكيده لاتين :
Evapotranspiration is the transfer of energy between the Earth's surface and the atmosphere and it is the most productive mechanism of communication between the hydrosphere, lithosphere and biosphere. This study focuses on predicting potential evapotranspiration in Golpayegan basin as a response to climate change. For this purpose, six algorithms including Hargreaves-Samani, Thornthwaite, Romanenko, Oudin, Kharrufa and Blaney-Criddle and also, Penman- Monteith- FAO as a standard algorithm, were used for estimating the potential evapotranspiration. The results showed that the Hargreaves-Samani algorithm performed closer to the Penman-Monteith-FAO standard algorithm compared to other algorithms. Therefore, this algorithm was used to evaluate the potential impact of climate change in future periods on the rate of potential evapotranspiration. After that, the amount of potential evapotranspiration using general circulation models (GCM) was estimated under RCP scenarios 2.6,4.5,8.5 for near, middle and far periods of 2021-2040, 2041-2060 and 2061-2080 by the LARS-WG6 model using the HadGEM2-ES climatic model. Finally, the predicted evapotranspiration values in future periods were compared with the evapotranspiration results in the baseline period of 1992-2017 to investigate the impact of climate change on potential evapotranspiration. The results showed an increase in potential evapotranspiration under all RCP scenarios in future periods. Increase under scenarios of RCP2.6, RCP4.5 and RCP8.5 in the near future were obtained 6.31, 7.5 and 7.10 percent, In the middle future period, 9.69, 9.84 and 11.82 percent and in the distant future period, 8.17, 13.79 and 18.15 percent, respectively.
