واكاوي اجتناب مالياتي در پرتو ساختار مالكيت با نقش تعديلي كيفيت حسابرسي: آزمون نظريه نمايندگي

Analysis of tax avoidance in the light of the ownership structure with the moderating role of audit quality: Agency theory test

عوامل مختلفي بر اجتناب مالياتي شركت‌ها تاثيرگذار بوده كه يكي از اين عوامل، ساختار مالكيت مي‌باشد. لذا، پژوهش حاضر درصدد است به بررسي رابطه بين مالكيت خانوادگي به عنوان يكي از ساختارهاي مالكيت، با اجتناب مالياتي شركت‌ها با توجه به نظريه نمايندگي و نيز اثر تعديل‌كنندگي كيفيت حسابرسي بر اين رابطه بپردازد. فرضيه­ اي تحقيق نيز با استفاده از نمونه‌اي متشكل از 126 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طي سال‌هاي 1392 تا 1396 و با بهره‌گيري از مدل‌هاي رگرسيون چندمتغيره مبتني بر تكنيك داده‌هاي تركيبي مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج حاصل از فرضيه‌هاي پژوهش با توجه به نظريه نمايندگي نشان مي‌دهد كه بين مالكيت خانوادگي و اجتناب مالياتي رابطه منفي و معنادار وجود دارد. بعبارت ديگر يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه مالكيت خانوادگي، به دليل همسويي منافع بين مديران و مالكان و مسائل نمايندگي كمتر در آن، موجب كاهش اجتناب مالياتي شركت‌ها مي ­گردد. با اين حال، شواهدي مبني بر تاثير كيفيت حسابرسي بر رابطه بين مالكيت خانوادگي با اجتناب مالياتي شركت‌ها يافت نشد. همچنين، نتايج آزمون تحليل حساسيت نشان داد كه استفاده از معيار جايگزين براي سنجش اجتناب مالياتي نيز تاثيري بر نتايج اصلي پژوهش ندارد و نتايج پژوهش از استحكام برخوردار است.

Various factors influence corporate tax avoidance, amongst which ownership structure is of paramount importance. Therefore, the present study aims to investigate the relationship between family ownership as a kind of ownership structure and corporate tax avoidance with respect to the agency theory as well as the moderating effect of audit quality on this relationship. The research hypotheses are built on a sample of 126 firms listed on the Tehran Stock Exchange during the years 2013-2017 and then tested using multivariate regression model based on panel data. The results according to the agency theory show that family ownership is negatively correlated with tax avoidance. To put it differently, the results suggest that family ownership, because of the convergence of interests between managers and owners and less agency issues, reduces corporate tax avoidance. However, no evidence was found on the effect of audit quality on the relationship under investigation. Moreover, the results of sensitivity test indicate that using an alternative proxy to measure tax avoidance incurs no significant effect on the main results of the study, thereby confirming the robustness of the findings.