تبيين تجربه زندگي با معلوليت جسمي-حركتيِ ناشي از تصادفات ترافيكي: يك مطالعه پديدارشناسي

The Lived Experience of Physical-Motor Disability Due to Traffic Accidents: A Phenomenological Study

زمينه و هدف: بخش عمدهاي از آسيب هاي نخاعي و معلوليت هاي جسمي-حركتي، ناشي از سوانح ترافيكي است؛ لذا مطالعه حاضر با هدف شناخت و درك عميق تجارب زيسته معلولينِ تصادفات ترافيكي از زندگي با معلوليت انجام شده است مواد و روش ها: مطالعه حاضر با استفاده از روش شناسي كيفي و رويكرد پديدارشناسي هرمنيوتيك انجام شد. مشاركت كنندگان پژوهش، افراد داراي معلوليت جسمي-حركتيِ ناشي از تصادفات ترافيكي بودند كه با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند و با رويكرد حداكثر تنوع از ميان مراجعين مراكز توانبخشي تحت نظارت اداره بهزيستي استان آذربايجان شرقي انتخاب شدند. داده ها از طريق مصاحبه هاي عميق انفرادي جمع آوري و با استفاده از تحليل درون مايه اي وَن مَنن مشتمل بر رويكردهاي كلنگر، انتخابي و جزء به جزء مورد تحليل قرار گرفت. يافته ها: تجربه مشاركت كنندگان از معلوليت، به صورت مضمون اصلي" اسيرِ تقدير" آشكار شد كه از سه مضمون اصلي شامل "تسليمِ سرنوشت"، "زندگي در پشتِ حصار" و "غرقِ عجز و نياز" و چهارده زير مضمون تشكيل شده است. بر اين اساس، مشاركت كنندگان خود را قربانيِ تقدير ميدانستند و زندگي با معلوليت را به مثابه زيستن در پشت حصارهايي از تنهايي، نااميدي، حسرت، ترس از آينده، ترحم و بيثمري قلمداد ميكردند. نتيجه گيري: معلوليت، زندگي مشاركت كنندگان را با محدوديت هاي جبران ناپذيري مواجه ساخته است؛ به طوريكه آنان به عنوان افرادي وابسته، نيازمند حمايت ديگران و درمانده از بهبود و بازيابي توان از دست رفته، خود را در محبس سرنوشت گرفتار ميدانند؛ لذا حمايت اجتماعي و توانمندسازي اين افراد براي غلبه بر ناتواني ميتواند سلامت روان آنها را بهبود بخشده و آنان را به زندگي عادي بازگرداند.

Background and Objective: A significant proportion of spinal cord injuries and physical-motor disabilities are caused by road traffic crashes. The aim of this study was to explore the lived experiences of people with disability due to traffic accidents. Materials and Methods: This study was conducted using a qualitative phenomenological approach. The participants were a purposive sample of physical-motor disabled people due to road traffic injuries referred to the rehabilitation centers in East Azerbaijan, Iran. Data were collected using individual in-depth interviews and analyzed with a thematic analysis including holistic, selective and detailed approaches. Results: The main theme extracted from the experience of the participants was “captive of destiny” with three sub-themes including ‘surrender of fate’, ‘living behind the fence’ and ‘drowning in disability and need’. Accordingly, participants considered themselves as the victims of destiny and believed living with disability is like living behind the fences of loneliness, frustration, regret, fear of future, pity and inefficiency. Conclusion: This study revealed that spinal cord disability imposed irreversible restrictions on the participants’ lives, so that as dependent people, they needed support from others and, were desperate to recover their lost power, found them in the fate prison. Social support and empowerment of these people to overcome disability can improve their mental health and help them return to a normal life.