بازنمايي زندگي روزمره خانوادگي زنان ايراني در اينستاگرام

Representation of women’s everyday family life on Instagram

فضاي مجازي عرصه‌اي براي بازنمايي هويت‌هاي اجتماعي است و در اين ميان هويت‌هاي زنانه نيز مجال بسياري براي خود ابرازي در اين ميدان يافته‌اند. فضاي مجازي همزمان انعكاس دهنده و برسازنده زندگي روزمره است. پژوهش حاضر با تاكيد بر زندگي روزمره خانوادگي زنان ايراني در اينستاگرام در جستجوي فهم چگونگي استفاده آنها از فضاي مجازي براي تاثيرگذاري بر مخاطب و الگوهاي بازخورد مخاطبان در صفحات و پست‌هاي اينستاگرامرهاي زن خانه دار مي باشد. با تحليل بيش از 800 پست از 26 اينستاگرامر و نظرات مخاطبان ذيل پست‌ها، سه مضمون كلي شامل مادري و خانه ايده آل؛ انقياد توام با قدرتمندي/ بازنمايي هويت هاي زنانه-مردانه و پارادوكس هاي هويتي / بازنمايي مفهوم خوشبختي در پيوند با خانواده، مصرف تظاهري و زيبايي استخراج و تحليل شده‌اند. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه شبكه اينستاگرام براي زنان اينستاگرامر ايراني داراي كاركرد هويت‌بخشي و فراغتي است كه در بستر آن زنان ضمن بازنمايي نقش‌هاي جنسيتي در قالب كليشه‌هاي سنتي، نسبت به الگوهاي حاكم بر ساختارهاي مردسالارانه مقاومت داشته و كنش هاي آگاهانه‌اي براي رسيدن به اهداف خود و تبديل شدن به اينستاگرامر انجام مي‌دهند و در اين مسير، هم‌زمان درجاتي از سوژگي و فرودستي آنان بازنمايي مي‌شود.

Many scholars believe that social media has changed the everyday communication and social structures especially for margin groups like women. This study aims to find how Instagram influences representation of women’s everyday life, and how do women try to represent their everyday life in cyberspace? The research is based on a phenomenology approach and thematic analysis of the 800 post from 26 Instagrammer’s pages and their comments. This study aims to understand what are the most important themes represented by women about family roles, the body, consumption and satisfaction, by investigation on the connotation of their photos and captions in pages. Results indicates the following types of themes: first: motherhood and ideal home ; subjectivity coupled with power, Second: representation of male-female identities and identity’s paradoxes, third: representation of satisfaction in the family, conspicuous consumption and beauty . Also the results shows that Instagram has identity and leisure function for women. Data analysis shows that they use the cyberspace to challenge reality of public sphere that has caused be living in a paradoxical life world which makes women neither be objects of male dominance as they are in traditional clichés, nor be sovereign subject who is capable to deconstruct gendered patterns. Rather, they simultaneously have degrees of subjectivity and objectivity that empowers them to ignore some degrees of male dominance or to negotiate them, because there are some possibilities in social media and cyberspace like Instageram.