رانت نفت: شادي آفرين يا محنت بار؟

Oil Rent: Joyful or Calamitous

رسيدن به شادي يا شادكامي همواره يكي از اهداف جوامع بشري بوده است كه توجه بسياري از حكمرانان، انديشمندان و پژوهشگران را به خود جلب كرده است. در اين ميان ارتباط درآمدهاي نفت و شادي در كشورهاي صادركننده نفت موضوع مهمي است كه كمتر مورد توجه بوده است. در بسياري از مطالعات داخلي و خارجي ارتباط رانت حاصل از درآمدهاي نفتي با بسياري از متغيرهاي مهم اقتصادي همچون رشد اقتصادي در چارچوب فرضيه نفرين منابع بررسي شده است اما تاكنون تاثير رانت نفت بر شادي در چارچوب فرضيه نفرين منابع مورد مطالعه قرار نگرفته است بنابراين هدف اين مقاله بررسي نحوه اثرگذاري رانت حاصل از درآمدهاي نفت بر شادي و آزمون نمودن فرضيه نفرين منابع و تاثير آستانه­اي رانت نفت بر شادي در كشورهاي منتخب اوپك در بازه زماني 2005-2016 است. بدين منظور با استفاده از ادبيات نظري و بكارگيري روش پانل آستانه­ اي، عوامل موثر بر شادي مدلسازي شده است. نتايج برآورد مدلهاي پژوهش نشان داده است كه تاثير نفت بر شادي غيرخطي و آستانه­اي است بدين معنا كه تا قبل از حد آستانه 43% از نسبت رانت نفت به توليد ناخالص داخلي، اين متغير تاثيري مثبت و معني­دار بر شادي داشته است اما پس از عبور از اين حد آستانه، نسبت رانت نفت به توليد ناخالص داخلي تاثيري منفي و معني دار بر شادي در كشورهاي اوپك داشته است.

Achieving happiness has always been one of the goals of human societies, attracting the attention of many governors, scholars and researchers. In this regard, the link between oil revenues and happiness in oil-exporting countries is an important issue that has been little considered. In many internal and external studies, the relationship between the rents of oil revenues and many important economic variables, such as economic growth, has been investigated within the context of the resource curse hypothesis, but so far, the impact of oil rents on happiness has not been studied within the framework of the resource curse hypothesis. Therefore, the purpose of this paper is to examine that how oil revenue rents affect happiness and is to test the resource curse hypothesis and the threshold impact of the oil rents on happiness in selected OPEC countries over the period of 2005-2016. For this purpose, using theoretical literature and applying the Threshold Panel method, the factors influencing happiness have been modeled. The results of the estimation of the research models have shown that the effect of oil on happiness is non-linear and threshold effect which it means that before the threshold of 43% of the ratio of oil rents to GDP, this variable has a significant positive impact on happiness, but so bypassing this threshold, the ratio of oil rents to GDP has had a significant negative impact on happiness in the OPEC countries.