كاربرد مدل سازي در تجزيه و تحليل شبكه بوم شناختي

Application of Modeling in Ecological Network Analysis

تجزيه و تحليل شبكه بوم شناختي (ENA) روشي نوين با رويكرد سيستمي است كه به مطالعه ساختار و پويايي شناسي سيستم هاي بوم شناختي مانند شبكه هاي غذايي مي پردازد. اين روش همچنين قادر است كاركرد اكوسيستم ها را ارزيابي كند و امكان مقايسه سيستم بوم شناختي را از اين نظر فراهم آورد. حوزه كاربرد اين روش وسيع است و اخيرا در ارزيابي ريسك بوم شناختي به كارگرفته شده است. تاكنون تعداد قابل توجهي مدل شبكه بوم شناختي ساخته شده است و روش تجزيه و تحليل شبكه در چند مدل به ميزان قابل توجهي پيشرفت كرده است. از ميان اين مدل ها براي مطالعه روابط شبكه غذايي مي توان به مدل اكوپث و مدل سازي معكوس اشاره كرد. يكي از مشكلات بر سر راه اين روش ها، نيازمندي آنها به توصيف كامل جريان بين اجزا سيستم، مقدار هر يك از اجزا و صحت هر يك از داده ها است. از مهم ترين كاربردهاي ENA مي توان به تعيين سطح مجاز برداشت از منابع طبيعي و پيش بيني اثرات مداخلات انساني بر سيستم هاي طبيعي اشاره كرد. با توجه به كاربرد گسترده اين روش در حل مسايل مختلف محيط زيست از دير باز به آن توجه مي شده است، اما متاسفانه مطالعات انجام شده در ايران بسيار اندك است. بنابراين، مطالعه حاضر با هدف معرفي ENA و به خصوص مدل هاي تغذيه اي و كاربرد آن در سيستم هاي مورد بهره برداري انجام شده كه مي تواند مورد توجه پژوهشگران و مديران در حوزه محيط زيست قرار گيرد.

Ecological network analysis (ENA) is a new systematic approach that studies the structure and dynamics of ecological systems such as food networks. It is also able to evaluate ecosystem function and make it possible to compare ecological systems. The application domain of this approach has been wide and nowadays expanded to ecological risk assessment. There are many ecological models and the method of network analysis has been significantly improvedin recent years. Among these models, Ecopath and Inverse modeling are great for investigation of relationships in food webs. Some of the challenges users face when applying these models include the need to characterizing an entire ecosystem flows, data on the amount of each component and data accuracy. Determining the allowable exploitation amounts of natural resources and prediction of human effects on natural systems are some of the important applications of ENA. This approach has long been considered in environmental studies to solve various environmental problems, however, studies of this kind in Iran are few. Therefore, this study was performed to introduce ENA and especially food models and its applications on harvesting systems, which warrants more attention of researchers and managers in the field of environmental sciences.