تأثير تاريخ كاشت و ميزان آب آبياري بر خصوصيات رشدي و عملكرد گياه دارويي اسفرزه (Plantago ovate L.) در شرايط آب و هوايي سرخس

به‌منظور بررسي تاثير تاريخ كاشت و ميزان آب آبياري بر خصوصيات رشدي و عملكرد گياه دارويي اسفرزه، آزمايشي در سال زراعي 95-1394 در ايستگاه تحقيقاتي كشاورزي سرخس صورت گرفت. آزمايش به‌صورت كرت‌هاي نواري در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار اجرا شد. تيمارهاي شامل چهار سطح آبياري 100، 80، 60 و 40 درصد نياز آبي در كرت‌هاي افقي و چهار تاريخ كاشت 15 اسفند، 1 فروردين، 15 فروردين و 30 فروردين در كرت‌هاي عمودي قرار گرفتند. نتايج شاخص‌هاي رشد نشان داد حداكثر شاخص سطح برگ (به‌ترتيب 3.4 و 3.3)، سرعت رشد محصول (22.12 و 22.18 گرم بر مترمربع در روز) و تجمع ماده خشك (444.9 و 445.4 گرم در مترمربع) در تيمار 100 و 80 درصد نياز آبي به‌دست آمد. همچنين حداكثر شاخص سطح برگ (2 و 1.86) در تاريخ‌هاي كاشت 30 و 15 فروردين، حداكثر سرعت رشد محصول (14 و 14 گرم بر مترمربع در روز) و تجمع ماده خشك (270 و 261.3 گرم بر مترمربع) نيز در تيمارهاي 1 فروردين و 15 اسفند به‌دست آمد. نتايج نشان داد بيشترين تعداد دانه در بوته (1210.36 عدد)، عملكرد دانه (1891.4 كيلوگرم در هكتار)، عملكرد بيولوژيك (5607.8 كيلوگرم در هكتار)، تعداد سنبله در بوته (29.67 عدد) و وزن هزاردانه (2.05 گرم) در تيمار 80 درصد نياز آبي و تاريخ كاشت 1 فروردين حاصل شد. بيشترين شاخص برداشت (36.4 درصد) در تيمار 100 درصد نياز آبي و تاريخ كاشت 15 اسفند به‌دست آمد. با توجه به نتايج حاصله، بهترين تاريخ كاشت و سطح آبياري جهت نيل به حداكثر عملكرد و حفظ منابع آبي در منطقه سرخس به‌ترتيب 1 فروردين و 80 درصد نياز آبي بود.