در باب مهم‌ترين وظيفۀ رشته‌اي مورخان

تاكنون منازعات روشي ميان اهل تاريخ در ايران به‌طور جدي شكل نگرفته است؛ زيرا تسلط كافي به روش‌ها و پارادايم‌ها و نظريه‌هاي مختلف وجود نداشته است. آرام‌آرام پس از اشراف به روش‌هاي گوناگون، لازم است وارد گفت‌وگوهاي روشي بشويم تا از پس آن گام در آزمون آن ها در مطالعات موردي بگذاريم تا به محك تجربه، به ضعف‌ها و قوت‌هاي هر كدام از پارادايم‌هاي روشي اشراف پيدا كنيم. ازاين‌رو نگارنده در نوشتار حاضر مسئله‌اي روشي را طرح مي‌كند: مهم‌ترين وظيفۀ رشته‌اي مورخان چيست؟ مدعايي كه در پاسخ به پرسش يادشده در نوشتار حاضر به بحث گذاشته مي‌شود، دربارۀ اين است كه مهم‌ترين وظيفۀ رشته‌اي مورخان عبارت است از توصيف فربه مهم‌ترين رويدادهاي گذشتۀ انساني؛ زيرا قدرت دانش تاريخ در همين امر نهفته است. ضمن اينكه توصيف فربه به دنبال پاسخ به پرسش‌هاي چيستي و چگونگي مي‌آيد؛ پرسش‌هايي كه به‌شدت مدنظر مورخان است.