بررسي تغييرات صفات مورفولوژيكي، فيزيولوژيكي و بيوشيميايي در برخي ارقام كلزا تحت تنش شوري

Evaluation of changes in morphological, physiological and biochemical traits of some canola cultivars under salinity stress

براي بررسي تأثير تنش شوري روي كلزا، ده رقمكلزاي بهاره تهيه شده از موسسه تحقيقات، اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج در مرحله رشد رويشي در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه پيام نور مهاباد در سال 1396 مورد ارزيابي قرار گرفتند. آزمايش در دو سطح شوري از نوع كلريدسديم (سطح صفر (شاهد) و 250 ميلي‌مول) به روش كشت هيدروپونيك اجرا شد. اندازه­گيري صفات مورد مطالعه در پايان مرحله روزت و قبل از مرحله ساقه­دهي، پس از دو هفته تنش انجام گرفت. نتايج نشان داد كه تنش شوري علاوه بر كاهش ارزش صفات مورفولوژيكي، باعث ايجاد عدم تعادل در غلظت­هاي يوني، افزايش غلظتNa+ و كاهش K+ و +Na/+K مي­شود. در ضمن در شرايط تنش، درصد تراوش الكتروليتي، غلظت پرولين و گلايسين بتائين بالاتر از شاهد بود در‌حالي‌كه ميزان محتواي آب نسبي برگ كاهش يافت. در مجموع، متحمل­ترين و حساس­ترين ارقام به ترتيب رقم SW5001 و Sarigol بودند. صفاتي مانند وزن خشك بوته، شاخص كلروفيل و نسبت پتاسيم به سديم در رقم متحمل SW5001 به ترتيب برابر با 89/10، 53/41 و 80/16 و در رقم حساس Sarigol به ترتيب برابر با 70/8، 10/38 و 25/8بود. بنابراين بين ارقام مورد مطالعه از لحاظ پاسخ به تنش شوري تنوع وجود داشت كه اين تنوع در مطالعات تكميلي و در نهايت در برنامه­هاي اصلاحي مي­تواند مورد استفاده قرار گيرد. كليدواژه‌ها

To investigate the effects of salinity stress on canola, ten cultivars of spring canola obtained from Karaj Seed and Plant Improvement Institute, were evaluated in vegetative growth stage in the greenhouse of Payam-e- Noor University of Mahabad, in 2017. The experiment was carried out in two salinity levels of Sodium Chloride (zero (control) and 250 mM) using a hydroponic system. Traits were measured at the end of rosette and before the stem elongation stages, after two weeks of salinity stress. The results showed that in addition to morphological depreciation, salinity stress caused imbalance in ionic concentration, increased Na+ concentration, and decreased K+ and K+/Na+. Meanwhile amount of the electrolyte leakage, proline and glycine betaine was higher under stress than control condition while the RWC was decreased. Generally, the most tolerant and succeptible cultivars were SW5001 and Sarigol respectively. Traits such as plant dry weight, chlorophyll index and K+/Na+ were 10.89, 41.53 and 16.80 respectively in tolerant SW5001 cultivar and were of 8.70, 38.10 and 8.25, respectively in Sarigol succeptible variety. Therefore, there was diversity between the studied cultivars in terms of response to salinity stress, which could be used in complementary studies and ultimately in plant breeding programs.