برهم‌كنش نيتروژن و تراكم بر عملكرد، محتواي عناصر و كارايي مصرف نيتروژن كتان روغني (Linum usitatisimum L.)

Interaction of nitrogen and density on yield, nutrients content and nitrogen use efficiency in linseed (Linum usitatisimum L.)

انتخاب بهينه كاربرد نيتروژن و تراكم براي دستيابي به بالاترين عملكرد، جذب عناصر و كارايي مصرف نيتروژن در كتان(Linum usitatisimum L.) داراي اهميت مي­باشد.اينآزمايشباهدف دستيابيبه تركيب بهينهكودنيتروژنو تراكم بوته دركتان روغني انجام شد. آزمايشدرسال 1395 در مزرعه دانشگاه ياسوج، به‌صورتكرت‌هايخردشدهدرقالببلوك‌هايكاملتصادفيباسهتكرارانجامشد. تيمارها شامل نيتروژندرپنجسطح صفر، 25، 50، 75 و 100 كيلوگرم در هكتار و تراكم كشت در سه سطح 50، 100 و 150 بوته در مترمربع بود. حداكثر عملكرد روغن (10/982 كيلوگرم در هكتار)، عملكرد دانه (2525 كيلوگرم در هكتار)، درصد پروتئين (5/33 درصد)، موسيلاژ دانه (4/7 درصد)، فسفر (41/0 درصد) و پتاسيم دانه (85/2 درصد) در تيمار مصرف 100 كيلوگرم نيتروژن در تراكم 100 بوته به‌دست آمد. بيشترين كارايي مصرف نيتروژن (5/79 كيلوگرم بر كيلوگرم) در تيمار 25 كيلوگرم نيتروژن و تراكم 150 بوته و كمترين آن (4/20 كيلوگرم بر كيلوگرم)، در تيمار 100 كيلوگرم كود نيتروژن در تراكم 50 بوته مشاهد شد. به‌طوركلي، تراكم 100 بوته و مصرف 100 كيلوگرم نيتروژن براي توليد كتان روغني در منطقه ياسوج پيشنهاد مي‌شود. كليدواژه‌ها

It is important to determine the optimum nitrogen and plant density to increase linseed quantitative and qualitative yields, nutrients uptake and nitrogen use efficiency. Therefore, this experiment was conducted to achieve the best nitrogen and plant density combination in linseed. The experiment was conducted in Yasouj University, Iran, as a split plot based on a randomized complete block design with three replications in 2016. Treatments were nitrogen as main factor in five levels (0, 25, 50, 75 and 100 kg N ha -1) and density as sub factor in three levels (50, 100 and 150 plant m-2). Maximum seed oil yield (982 Kg ha-1), seed yield (2525 Kg ha-1), grain protein (33.5 %), seed mucilage (7.4%), seed phosphorus (0.41% ) and potassium (2.85%) were obtained from 100 kg N ha-1 at the density of 100 plants m-2. Maximum nitrogen use efficiency (79.5 kg kg-1) was obtained in 25 kg N ha-1 and 150 plants m-2 treatment, however the minimum (20.4 kg kg-1) obtained from minimum plant density and maximum nitrogen. Generally it is suggested the 100 plant m-2 density and 100 Kg ha-1 nitrogen to produce high linseed yield quantity and also quality in Yasouj region.