چند روشن‌گري در مورد منطق

A Few Insights into Logic

در ابتدا برخي موضوع‌هاي بحث‌ برانگيز در حوزۀ منطق رياضي را بررسي مي‌كنيم. اين‌ها موضوع‌هايي هستند كه معمولاً غيرمتخصصان را به دردسر و‌ گاهي اشتباه مي‌اندازند. موضوع‌هاي عمده‌اي كه در اين راستا به آن‌ها خواهيم پرداخت عبارتند از: تعريف صدق تارسكي، قضيۀ تعريف‌ناپذيري صدق تارسكي، قضيۀ تماميت گودل و قضيه‌هاي ناتماميت گودل، منطق مرتبۀ اول و ‌مرتبۀ دوم. در ادامه، به معرفي برخي منطق‌هاي غيركلاسيك و جايگاه آن‌ها در منطق فلسفي و همچنين منطق در علوم كامپيوتر مي‌پردازيم. افزون بر آن، برخي موضوع‌هاي فلسفي مرتبط به منطق را به بحث مي‌گذاريم. از زمرۀ اين موضوع‌ها، پرسش از چيستي منطق، تفاوت منطق و دستگاه منطقي و چالش يگانه‌گرايي در مقابل كثرت‌گرايي در انتخاب منطق است. با تفكيك منطق از دستگاه منطقي، از اين ديدگاه دفاع خواهيم كرد كه منطق رياضي به عنوان بخشي از رياضيات، تنها مي‌بايست متعهد به رعايت استانداردهاي خود رياضيات باشد. در اين راستا، هر يك از دستگاه‌هاي منطق غيركلاسيك كه اين استانداردها را رعايت كند، مشروعيت خواهد داشت.

We first look at some controversial issues in mathematical logic. These issues are often confused by non-specialists. The main topics that we will address in this regard are: Tarski's definition of truth, Tarski's theorem on undefinability of truth, Gödel's completeness theorem and Gödel's incompleteness theorems, and first and second-order logic. Next, we will introduce some non-classical logics and their place in philosophical logic as well as logic in computer science. In addition, we discuss some philosophical issues related to logic. Among the issues we discuss are the definition of logic, the difference between logic and logical system, and the challenge of monism versus pluralism in the choice of logic. By separating logic from logical systems, we will defend the view that mathematical logic, as part of mathematics, should only be committed to the standards of mathematics. In this regard, any non-classical logic system that meets these standards will have legitimacy.