ارزيابي كارآيي برخي جدايه‌هاي باكتريايي در مهار زيستي بيماري بلاست برنج

Evaluation of the effectiveness of some bacterial isolates in biological control of rice blast disease

بيماري بلاست برنج كه توسط Pyricularia oryzae ايجاد مي­شود يكي از مهم­ترين بيماري­هاي برنج در جهان است. در اين تحقيق، از مجموع 150 نمونه آلوده جمع ­آوري شده از مزارع برنج استان گيلان، 20 جدايه قارچي و 30 جدايه باكتريايي جداسازي شد. براساس نتايج اين تحقيق، باكتري­هاي جداشده Pseudomonas aeruginosa،Enterobacter sp. ،Enterobacter cloacae وBacillus subtilis بودند. در آزمايشگاه از دو روش كشت متقابل و توليد متابوليت­هاي فرّار ضدقارچي به منظور مطالعات مهار زيستي استفاده شد. در كشت متقابل، جدايه Y–25–3از P. aeruginosa با 61/11 درصدو در متابوليت فرّار جدايه B. subtilis W با 60/51 درصد مؤثرترين جدايه ­ها در مهار رشد ميسليومي قارچ عامل بيماري بودند. در بررسي­هاي گلخانه‌اي اين شش جدايه باكتريايي و بيمارگر P. oryzae پس از 12 روز روي گياه برنج (رقم هاشمي) مايه ­زني شدند. تمامي جدايه ­ها به ­طور مؤثري قادر به كاهش شاخص بيماري P. oryzae شدند و جدايه Y–25–3از P. aeruginosa با كاهش شاخص بيماري به ميزان 70/53 درصد مؤثرترين جدايه باكتري در بررسي­هاي گلخانه‌اي بود. تجزيه واريانس و مقايسه ميانگين تيمارها با استفاده از آزمون دانكن و روش حداقل اختلاف معني­ دار (LSD) و بر اساس طرح كاملاً تصادفي نشان داد بين باكتري­ها از نظر درصد مهار ميسليومي در كشت متقابل و متابوليت فرّار اختلاف معني‌داري وجود داشت. هم‌چنين در گلخانه بين تيمارهاي مختلف از نظر صفات شاخص بيماري، ارتفاع بوته و وزن تر اختلاف معني ­داري مشاهده شد، در حالي كه از نظر صفت وزن خشك بين تيمارها اختلاف معني ­داري وجود نداشت. با توجه به نتايج به ­دست آمده از بررسي ­هاي بيوكنترل در آزمايشگاه و گلخانه، جدايه P. aeruginosa به عنوان مؤثرترين باكتري در كنترل بيماري بلاست برنج معرفي مي ­شود.

Rice blast disease, which is caused by Pyricularia oryzae, is one of the most important diseases of rice in the world. In this research, out of 150 infected samples collected from rice farms of Guilan province, 20 fungal isolates and 30 bacterial isolates were collected. The isolated bacteria were belonged to Pseudomonas aeruginosa, Enterobacter sp., Enterobacter cloacae and Bacillus subtilis. Two methods of dual culture and the production of volatile antifungal metabolites were used in the laboratory in order to study biological control. In the greenhouse trial, rice plants (cv Hashemi) were inoculated with the six bacterial isolates as well as P. oryzae pathogen after 12 days. According to the results of this research, in the dual culture method, P. aeruginosa Y–25–3 with 61.11% and in the volatile metabolite method, B. subtilis W with 60.51% were found to be most effective in suppressing mycelial growth of the pathogenic fungus. All isolates significantly alleviated the severity of the P. oryzae–induced disease in greenhouse, but the most effective was P. aeruginosa, which reduced the disease index by 70.53%. Analysis of variance and comparing the characters average in Duncan test and Least Significant Difference (LSD) and based on a completely randomized design revealed significant differences among the bacteria in terms of mycelial inhibition in the dual culture and volatile metabolite methods. Furthermore, in greenhouse trials there were significant differences in the disease index, plant height and fresh weight among the treatments, whereas the treatments did not exhibit any significant differences in dry weight. Based on the results of biocontrol assays in the laboratory and greenhouse, P. aeruginosa Y–25–3 was recognized as the most effective bacterial isolate in the control of rice blast disease.