بررسي اثربخشي آموزش مديريت خود و مديريت هيجان به مادران بر پرخاشگري، تاب‌آوري نوجوانان دختر شهر تهران

Examination of the effectiveness of mothers' self-management and emotion management training on aggression, resilience of teenage girls in Tehran

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي آموزش مديريت خود و مديريت هيجان (از سري بسته‌هاي نماد) به مادران نوجوانان دختر شهر تهران بر پرخاشگري، تاب‌آوري انجام گرديد. روش: طرح پژوهشي حاضر، نيمه‌آزمايشي از نوع پيش‌‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه و پيگيري سه ماهه بود. جامعه آماري اين پژوهش شامل كليه مادران نوجوانان دختر شهر تهران در سال تحصيلي 98-97 بود، كه دخترانشان داراي پرخاشگري بالا و تاب‌آوري پايين بودند. به منظور اجراي پژوهش، ابتدا غربالگري انجام گرفت كه 500 دانش‌آموز، پرسشنامه‌هاي پرخاشگري باس و پري و تاب‌آوري كونور و ديويدسون را تكميل نمودند و از ميان آن‌ها 45 نفر، داراي پرخاشگري بالا و تاب‌آوري پايين انتخاب گرديدند، سپس نمونه منتخب به صورت تصادفي به سه گروه تقسيم شدند (دو گروه آزمايشي و يك گروه گواه). گروه آزمايشي مديريت خود طي 10 جلسه 90 دقيقه‌اي تحت آموزش مديريت خود و گروه آزمايشي مديريت هيجان طي 10 جلسه 90 دقيقه‌اي تحت آموزش مديريت هيجان قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در اين پژوهش، شامل پرسشنامه‌هاي پرخاشگري باس و پري (1992) و تاب‌آوري كونور و ديويدسون (2003) بودند. داده‌ها با استفاده از تحليل واريانس اندازه‌گيري مكرر تجزيه و تحليل گرديدند. نتايج:نتايج نشان داد در پرخاشگري، تاب‌آوري، بين سه مرحله پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري (01/0p <) و دو گروه آزمايش و كنترل (05/0p <) تفاوت معنادار وجود دارد. ضمنا در مرحله پيگيري، اثربخشي اجراي بسته‌هاي آموزشي مديريت خود و مديريت هيجان براي متغيرهاي پرخاشگري، تاب‌آوري تداوم داشت. بحث و نتيجه‌گيري: بنابراين اجراي بسته آموزشي مديريت خود و مديريت هيجان به مادران نوجوانان دختر مي‌تواند تاثيرگذاري مهمي در كاهش پرخاشگري و افزايش تاب‌آوري فرزندان آنان داشته باشد.

Introduction: This study was conducted to investigate the effectiveness of self-management and emotion management training of mothers (from a series of symbol packages) of teenage girls in Tehran on aggression and resilience. Method: The present research design is a quasi-experimental pretest and posttest with a control group and a quarterly follow-up. The statistical population of this study included all mothers of female adolescents in Tehran in the academic year of 1997-98, whose daughters had high aggression and low resilience. In order to conduct the research, first screening was performed in which 500 students completed the Buss and Perry Aggression and Connor and Davidson Resilience Questionnaires, and 45 of them were selected as having high aggression and low resilience, then the sample was randomly divided into three groups (two experimental groups and one control group). The self- management experimental group underwent self-management training for ten 90-minute sessions and the emotion management experimental group underwent emotion management training for ten 90-minute sessions. The instruments used in this study included Buss and Perry Aggression Questionnaire (1992) and Connor and Davidson (2003) Resilience Questionnaire. Data were analyzed using repeated measures analysis of variance. Results: The results showed that in aggression, resilience, there is a significant difference between the three stages of pre-test, post-test and follow-up (P <0.01) and the experimental and control groups (P <0.05). Meanwhile, in the follow-up phase, the effectiveness of the implementation of self-management and emotion management training packages for aggression, resilience variables continued. Discussion and conclusion: Therefore, implementing self-management and emotion management training packages to mothers of female adolescents can have an important impact on reducing aggression and increasing resilience of their children.