تحليل محتواي كتاب رياضي پايه ششم بر اساس سواد رياضي

Content analysis of the sixth grade math textbook based on mathematical literacy

هدف پژوهش حاضر، بررسي ميزان توجه كتاب درسي رياضي پايه ششم به پرورش سواد رياضي دانش‌آموزان از طريق ارائه مسائل با زمينه دنياي واقعي است. براي انجام اين پژوهش از شيوه تحليل محتوا استفاده شده است. جامعه آماري كتاب رياضي پايه ششم مي‌باشد. ابزار مورد استفاده، چك ليست‌ها و فرم‌هاي تحليل محتوا است. براي تعيين روايي ابزار به كمك نظر 8 متخصص، از روش لاوشه استفاده گرديد كه براي چارچوب‌هاي فرآيند رياضي و زمينه، مقدار 1 و براي چارچوب محتوا مقدار 75/0 به دست آمد. پايايي ابزار به كمك فرمول هولستي 94/0 تعيين گرديده است. نتايج حاكي از آن است كه از ميان تمام مسائل، تنها 35/21 درصد آن داراي زمينه دنياي واقعي است و از اين ميان، مسائل با زمينه اجتماعي (01/57%) و حيطه محتوايي كميت (19/77%)، بيشترين تعداد و مسائل با زمينه علمي (89/7%) و حيطه محتوايي عدم قطعيت (53/10%) كمترين تعداد مسئله را دارا مي‌باشند. همچنين فرآيندهاي صورت‌بندي (84/36%) و تفسير (79/15%) در مقايسه با فرآيند به‌كارگيري (23/91%) كاربرد بسيار كمتري در حل مسائل زمينه‌مدار دارند. عليرغم اهميت سواد رياضي و همچنين تاكيد برنامه-ريزان درسي كشورمان بر اين موضوع، نتايج به دست آمده نشان از كم‌توجهي كتاب‌هاي درسي به مسائل زمينه‌مدار دارد. همچنين عدم پراكندگي يكسان اين مسائل و عدم توجه همسان به زمينه‌ها، محتوا و فرآيندهاي رياضي را مي‌توان يكي از كاستي‌هاي اين كتاب در نظر گرفت. يافته‌هاي اين پژوهش مي‌تواند به مولفان كتب درسي كمك نمايد تا به بهبود كتب آموزشي و در پي آن افزايش سطح سواد رياضي دانش‌آموزان بپردازند. كليدواژه‌ها

The purpose of this study is to investigate the extent to which mathematics textbooks pay attention to fostering students' mathematical literacy by presenting real-world issues. Content analysis method has been used to conduct this research.The statistical population is the sixth grade math textbook. The tools used are check list and content analysis forms. To determine the validity of the instrument with the help of 8 experts, the Lavache method was used and the obtained values were acceptable. education specialists have been used and the reliability of the instrument has been determined 0.94 through Holsti formula. The results show that among all the problems, only 21.35% of them have real world context and among these, problems with social context (57.01%) and content scope of quantity (77.19%), the highest number and problems with scientific background (7.89%) and content area of uncertainty (10.53%) have the lowest number of problems. Also, the processes of formulation (36.84%) and interpretation (15.79%) are much less used in solving contextual problems compared to the process of application (91.23%). Despite the importance of mathematical literacy and the emphasis of our country's curriculum planners on this issue, the results show that textbooks pay little attention to contextual problems. Also, the lack of uniform distribution of these problems and the lack of uniform attention to the fields, content and mathematical processes can be considered as one of the shortcomings of this book. The findings of this study can help textbook authors to improve textbooks and subsequently increase students' math literacy levels.