كاربست تئوري اليگارشي نوگراي ادوارد شيلز بر دوره پهلوي دوم (1357-1332)

Application of Edward Schills' Modernist Oligarchy Theory to the Second Pahlavi Period (1978-1987)

حكومت پهلوي دوم تاكنون موضوع آثار بسياري بوده است. اما در اين ميان پژوهش‌هاي كمتري به بحث درباره ماهيت و شكل نظام سياسي اين دوره پرداخته‌اند. حال با توجه به آنكه به باور برخي محققان، در اين دوره توسعه اقتصادي در دستور كار حكومت بوده؛ مي‌توان با تاكيد بر مقوله نوسازي به بررسي شكل نظام سياسي در اين دوره از تاريخ معاصر ايران پرداخت. ادوارد شيلز از جمله متفكراني است كه از منظر توسعه و با تاكيد بر توسعه سياسي به دسته‌بندي نظام‌هاي سياسي پرداخته است. شيلز نظام‌هاي سياسي را به پنج دسته تقسيم مي‌كند: دموكراسي‌ سياسي، دموكراسي هدايت شده، اليگارشي نوگرا، اليگارشي تماميت‌خواه و اليگارشي سنتي. بر اين اساس، سوال پژوهش اين است كه كدام يك از انواع نظام‌هاي سياسي را مي‌توان با واقعيت‌هاي حكومت پهلوي دوم منطبق دانست؟ به نظر مي‌رسد در چارچوب تقسيم‌بندي شيلز بايد حكومت پهلوي دوم (1332-1357) را به مثابه يك اليگارشي نوگرا در نظر گرفت. بدين ترتيب پژوهش پيش‌رو تلاش مي‌كند تا ضمن بيان ويژگي‌هاي‌ برجسته و شاخص نظام‌هاي اليگارشي نوگرا از منظر شيلز، واقعيت‌هاي حاكم در دوره پهلوي دوم (1332- 1357) را با آن تطبيق دهد. كاربست اين نظريه در اين دوره تاريخي به خوبي مي‌تواند نسبت و ميزان همراهي و همگامي ديكتاتوري و نوسازي را در برهه‌هايي از تاريخ يك كشور و هزينه- فايده آن نشان ‌دهد. اين پژوهش از روش توصيفي- تحليلي بهره مي‌برد و گردآوري داده‌ها در آن كتابخانه‌اي است.

The second Pahlavi state has been the subject for many works so far. But in the meantime, less research has discussed the nature and form of the political system of this period. Now that, according to some scholars, economic development has been on the government's agenda during this period; by emphasizing the issue of modernization, the form of the political system in this period of contemporary Iranian history can be examined. Edward Schiles is one of the thinkers who has categorized political systems from the perspective of development and with an emphasis on political development. Schills divides political systems into five categories: political democracy, guided democracy, modernist oligarchy, totalitarian oligarchy, and traditional oligarchy. Accordingly, the research question is which type of political system can be considered in line with the realities of the second Pahlavi state? It seems that in the context of the division of Schiles, the second Pahlavi state (1372-1357) should be considered as a modernist oligarchy. Thus, this research, while expressing the salient features of modern oligarchic systems from Schiles' point of view, tries to adapt the prevailing realities of the second Pahlavi period (1357-1332) to it. The application of this theory in this historical period can well show the ratio and degree of cooperation and accompaniment of dictatorship and modernization in some periods of a country's history and its cost-benefit. This research uses descriptive-analytical method and data is collected in a library.