راهبردهاي مطلوب بازاريابي تنباكو با استفاده از ابزارهاي برنامه ريزي استراتژيك (مطالعه موردي: مناطق روستايي دهستان بقمچ، شهرستان چناران)

Optimal Tobacco Marketing Strategies Using Strategic Planning Tools(Case study: rural areas of Boqmech district, Chenaran city)

مهمترين كار بعد از توليد هر محصول، رساندن آن محصول به دست مصرف كننده است، دهستان بقمچ در شهرستان چناران به دلايل مختلف تاريخي، محيطي، اجتماعي و اقتصادي در زمينه كشت تنباكو، قطب توليد تنباكو در استان خراسان رضوي محسوب مي شود؛ اما در زمينه بازاريابي محصولات (چوب و برگ تنباكو) با مشكلات متعددي دست به گريبان است. از اين رو مطالعه حاضر در چارچوب برنامه‌ريزي استراتژيك ضمن شناخت عوامل داخلي و خارجي اثرگذار بر بازاريابي تنباكو، سعي در ارائه راهبردهاي مطلوب بازاريابي تنباكو مي پردازد. روش تحقيق توصيفي – تحليلي است. در اين مطالعه از دو ابزار برنامه ريزي استراتژيك SWOT و QSPM استفاده شد. در راستاي پيشبرد اهداف تحقيق 17 قوت، 23 ضعف، 10 فرصت‌ و 17 تهديد فراروي بازاريابي تنباكو از طريق واكاوي سياست‌هاي دولت، مصاحبه با فعالان حوزه بازاريابي تنباكو و تعدادي از تنباكوكاران منطقه شناسايي گرديد. واحد تحليل 41 نفر از تنباكوكاران و فعالين حوزه بازاريابي تنباكو بوده است. در ماتريس SWOT با توجه به امتياز نهايي در 54/2=IFE و در 170/2=EFE، به منظور بهبود بازاريابي تنباكو، راهبردهاي رقابتي (حداكثر– حداقل) بهينه شناخته شد. راهبردهاي مطلوب به كمك ماتريس برنامه ريزي استراتژيك كمي (QSPM)، اولويت بندي و مهمترين راهبرد «تشكيل شركت تعاوني در روستا با مشاركت كليه تنباكوكاران»، با امتياز 969/0 شناسايي گرديد.

The most important task after the production of any product is to deliver that product to the consumers. Boqmech village in Chenaran city is considered as the center of tobacco production in Khorasan Razavi province for various historical, environmental, social and economic reasons; However, it faces many problems in product (Tobacco wood and leaves) marketing. Therefore, identifying the best tobacco marketing strategies will have a great impact on improving the economic situation of the people living in the region. The present study, in the framework of strategic planning, while recognizing the internal and external factors affecting tobacco marketing, provides appropriate strategies in tobacco marketing. The research was conducted in a descriptive-analytical method. To achieve the objectives of the research, 17 strengths, 23 weaknesses, 10 opportunities and 17 threats facing tobacco marketing were identified through the analysis of government policies, interviews with tobacco marketing activists and a number of tobacco growers. The analysis unit was 41 tobacco growers and activists in the field of tobacco marketing. In this research, two strategic planning tools, SWOT and QSPM, were used. In the SWOT matrix, according to the final scores in IFE = 2.54 and EFE = 2.170, the optimal competitive strategies (maximum-minimum) to improve tobacco marketing were identified. Optimal strategies were identified with the help of Quantitative Strategic Planning Matrix (QSPM) and prioritization, as the most important strategy identified with a score of 0.996 was “to form a cooperative in the village with the participation of all tobacco growers”.