مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ارزيابي كيفي آب رودخانه قلعه رودخان با استفاده از تراكم ماكروبنتوزها و شاخص زيستي هيلسنهوف

پديد آورندگان :

حاجي آقايي قاضي محله، فرشته دانشگاه گيلان - دانشكده منابع طبيعي - گروه شيلات، صومعه سرا، ايران , ايمانپور نمين، جاويد دانشگاه گيلان - دانشكده منابع طبيعي - گروه شيلات، صومعه سرا، ايران , ستاري، مسعود دانشگاه گيلان - دانشكده منابع طبيعي - گروه شيلات، صومعه سرا، ايران

چكيده فارسي :

شاخص هاي زيستي يكي از روش هاي ارزيابي كيفيت آب است. پاسخ ماكروبنتوزها به آلودگي آلي براي طبقه بندي كيفي آب، قابل اطمينان تر و حساسيت اين موجودات به آلودگي هاي زيست محيطي متفاوت است. هدف از اين مطالعه ارزيابي سلامت و ميزان آلودگي آلي رودخانه قلعه رودخان با استفاده از تراكم ماكروبنتوزها، شاخص زيستي هيلسنهوف و تنوع شانون-وينر بود. نمونه برداري از ارديبهشت تا آذر ماه 1396 انجام گرفت. تعداد 5 ايستگاه انتخاب و با استفاده از نمونه بردار سوربر با چشمه 300 ميكرون و مساحت 900 سانتي متر مربع در 3 تكرار نمونه برداري از ماكروبنتوزها صورت گرفت. نمونه ها در اتانول 96% فيكس و به آزمايشگاه انتقال داده شدند. تعداد 5134 نمونه از موجودات كفزي شناسايي شد كه شامل 35 جنس از 30 خانواده، 10راسته، 4 رده و 3 شاخه بودند. بيش ترين فراواني كفزيان مربوط به لارو حشرات آبزي بود و ترتيب فراواني آن ها DipteraTrichoptera, Ephemeroptera و Plecoptera بودند. بيش ترين و كم ترين مقدار شاخص شانون (2/28 و 0/42) به ترتيب در ايستگاه 4 در ارديبهشت ماه و ايستگاه 3 در شهريور ماه بود. براساس شاخص زيستي هيلسنهوف (HFBI)، كيفيت آب در ايستگاه هاي 1 (بالادست)، ايستگاه 3 (قبل از استخر پرورش ماهي)، ايستگاه 4 (بلافاصله بعد از استخر پرورش ماهي قزل آلا) و ايستگاه 5 (در پايين دست) در وضعيت كيفي «خوب» و ايستگاه 2 (در مجاورت مركز توريستي) در وضعيت «مناسب» بود. بررسي ماهانه از اين شاخص، كم ترين و بيش ترين ميزان به ترتيب در اردبيهشت «عالي» و آبان «مناسب» ارزيابي شد.