راهبردهاي ايجاد ساختار مناسب بازار در صنايع توليدي ايران (بر پايه شاخص ليندا و نظريه مداخلات بازاري)

Strategies to create an appropriate structure in Iran manufacturing industries (Based on Linda index and market intervention theory)

هدف مقاله، ارائه راهبردهاي ايجاد ساختار مناسب بازار در صنايع توليدي ايران در چارچوب نظريه زمينه‌اي، با بررسي ساختار موجود از طريق محاسبه و تحليل سهم بازار و استفاده از شاخص ليندا (Linda Index) است كه بر اساس آن، چگونگي توزيع سهم بازار، شدت رقابت و روند مداخلات دولت در مديريت بازار، مشخص مي‌شود. از سوي ديگر، عملكرد رقابتي به عنوان شرايط مطلوب اقتصادي و نيز انحصار كه به محدوديت بازار و تسلط يك يا چند بنگاه مي‌انجامد، شرايط غيرمطلوب، ياد مي‌شود. محاسبه شاخص ليندا در سطح كدهاي دورقمي (ISIC) و دوره زماني1395-1384، نشان مي‌دهد برخي صنايع توليدي ايران از نظر رقابت، وضعيت مطلوب‌تري نسبت به ساير صنايع داشته و بعضي، از ساختار رقابتي فاصله گرفته و به ساختار انحصاري گرايش دارند. در برخي صنايع نيز، سهم بنگاه‌هاي دولتي بسيار بالا و يا به‌ دليل حمايت‌ دولت، باعث عدم توزيع عادلانه سهم‌ بازار شده‌اند. به طوري‌كه بنگاه‌هاي خصوصي در رقابت با بنگاه‌هاي‌ دولتي، ناتوان عمل كرده‌اند‌. اين موضوع، عدم موفقيت بازار و كارآيي پارتو، ناشي از ساختار بازار را اثبات مي‌كند. بر اساس نظريه زمينه‌اي كه به عنوان مدل تحليل كيفي پديده ساختاري و تعيين راهبرد، مورد استفاده قرار گرفته است، راهبردهاي مديريت دانش و فرايندها، حمايت از واحدهاي تحقيق و توسعه بنگاه‌هاي كوچك در راستاي كاهش ارتفاع ورود به بازار و صنعت، همچنين مديريت تغييرات به منظور ارتقاي نوآوري در تطبيق با شرايط، مديريت بازار مبتني بر آمايش صنعت و در تعامل بين نهاد دولت و بازار، به عنوان راهبردهاي موثر در ايجاد ساختار مناسب بازار مورد تاكيد است.

The purpose of this article is to present strategies to create a suitable market structure in Iranian manufacturing industries within the framework of contextual theory, by examining structure by calculating and analyzing market share and using the Linda Index. Based on it, the distribution of market share, the intensity of competition and the process of government intervention in market management are determined. On the other hand, competitive performance as favorable economic conditions as well a monopoly that results in market constraints and the dominance of one or more firms is called an unfavorable situation. Calculation of Linda index at the level of two-digit codes (ISIC) and the period 1395-1385, shows that some Iranian manufacturing industries in terms of competition, more favorable than other industries and some others, are far from competitive and tend to monopolize the share of state-owned enterprises in some industries, or because of government support has led to an unfair distribution of market share. So that private enterprises have not been able to compete with state-owned companies. Based on the theory as a model for qualitative analysis of structural phenomena and strategy determination, knowledge management processes, support for R&D units of small enterprises, it has been used to reduce the height of entering the market and industry. Also, change management is emphasized in order to promote innovation in accordance with the conditions, market management based on industry planning and in the interaction between the government and the market, as effective strategies in creating an appropriate market structure.