ادراك فارسي زبانان از برخي گونه هاي غيرمعيار زبان فارسي از منظر گويش شناسي ادراكي

Persian Speakers’ Perception of Non- Standard Persian Varieties from a Perceptual Dialectology Perspective

پژوهش حاضر با هدف بررسي نگرش فارسي زبانان ساكن كرج به گونه هاي غيرمعيار زبان فارسي، با سنجش توانايي تشخيص گونه هاي محلي زبان فارسي شامل آباداني، افغاني، شيرازي، كرماني و يزدي، از منظر گويش شناسي ادراكي انجام شده است. اهميت چنين پژوهشي در نقش آگاهي از نگرش گويشوران به تنوع هاي زباني در موفقيت برنامه ريزي زبان است. متغيرهاي ثابت پژوهش سن، جنسيت و تك زبانه يا دوزبانه بودن آزمودني ها هستند. ابزار گردآوري داده ها پرسش نامه اي محقق ساخته است كه اطلاعات فردي، تشخيص گونه زباني و نگرش زباني را دربردارد. نمونه مورد بررسي شامل 218 دانشجوي 18 تا 50 سال ساكن كرج است. نمونه گيري از دانشگاه هاي در دسترس به روش تصادفي از ميان دانشجوياني انجام شد كه كه زبان فارسي معيار، زبان ارتباطي اصلي آنان بود. يافته ها نشان مي دهد آزمودني ها در تشخيص گونه يزدي موفقتر بوده اند. آزمودني ها در توصيف گونه هاي زباني مختلف از صفات مثبت و منفي متفاوتي استفاده كرده اند و درصد صفات منفي مربوط به گونه افغاني بيشتر از ساير گونه ها است. كمترين درصد مولفه هاي نگرشي مانند صميميت، تحصيلات و تشخص به گونه هاي افغاني و كرماني مربوط است. متغيرهاي اجتماعي سن و جنسيت بر نگرش فارسي زبانان درباره گونه هاي مورد بررسي تاثير معناداري دارند.

This research aims at studying the attitudes of Persian speakers of Karaj to non - standard varieties of Persian by measuring both their success in identifying five regional varieties of Persian including Abadani, Afghani, Shirazi, Kermani and Yazdi and analyzing their positive or negative attitudes towards them. Learning about the attitudes of members of a language community towards linguistic diversity is a key factor in the success of language planning. The independent variables are age, sex and bilinguality. The research tool is a researchermade questionnaire which comprises personal information, accent identification and language attitudes. The informants are 218 students in the age- rang of 18 to 50 whose main language of communication was Persian. In the selection of universities, the convenience sampling and in the selection of the informants random sampling has been used. The results showed that the informants were more successful in identifying Yazdi variety. The informants used positive and negative traits to describe the varieties and the percentage of negative traits was higher for Afghani variety. The lowest percentage of attitude components is related to Afghani and Kermani varieties. Age and sex variables had a significant effect on Persian speakers’ attitude towards the varieties under study.