پديد آورندگان :
كشاورز، موسي دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ايران - دانشكده علوم و فنون دريايي - گروه زيست شناسي دريا , سيوف جهرمي، مريم دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ايران - دانشكده علوم و فنون دريايي - گروه علوم غير زيستي جوي و اقيانوسي , دباغ، عبدالرضا وزارت آموزش و پرورش، بندرلنگه، ايران - اداره آموزش و پرورش - گروه زيست
كليدواژه :
مشتا , Hadrah , استان هرمزگان , خليج فارس , Portunus pelagicus
چكيده فارسي :
مشتا (Hadrah در زبان عربي) نوعي تله ثابت بين جزر و مدي است كه از قديمي‌ترين انواع وسايل ماهي گيري در كشورهاي حوزه خليج‌فارس ازجمله سواحل جنوبي ايران به شمار مي‌رود. داده‌هاي كامل در مورد جمعيت صيد شده توسط مشتا ازنظر گونه و كميت برحسب تن در سال در دوره‌هاي 2007 - 2010 و 2013-2017 مربوط به استان هرمزگان، از سازمان شيلات ايران جمع‌آوري و در محيط اكسل تحليل شد تا نشان‌دهنده ميزان توده صيدشده و وضعيت تجاري صيد به ساحل آورده شده آبزيان باشد. در ايران، مشتا تنها در استان‌هاي جنوبي يافت مي‌شود. در استان هرمزگان از آن‌ها براي درآمد معيشتي استفاده مي‌شود. بسياري از گونه‌هاي تجاري ازجمله ماهي‌هاي دمرسال و پلاژيكي، ميگو و خرچنگ‌ها، توسط اين وسيله صيد مي‌شوند. علاوه بر اين، برخي از آبزيان مانند لاك‌پشت‌هاي دريايي و مارهاي دريايي ممكن است بهعنوان صيد ضمني باشند. نتايج نشان داده است كه بيش از 34 گونه آبزي را مي‌توان بهصورت مشتا در منطقه ساحلي استان هرمزگان صيد كرد. تجزيه‌وتحليل تركيب صيدي نشان مي‌دهد كه در استان هرمزگان، ماهيان استخواني با 66/59 درصد سهم عمده‌اي در تركيب صيد مشتا دارد. سپس ماهيان غضروفي با 41/20 درصد و سخت‌پوستان با 90/18 درصد در تركيب صيد قرار دارند و در انتها سرپايان حداقل سهم را دارند (02/1 درصد). به‌علاوه گونه‌هاي Himantura sp. (76/10 درصد)، Himantura sp. (67/49 درصد)، Metapenaeus affinis و Fenneropenaeus merguiensis (90/18 درصد)، Portunus pelagicus (32/16 درصد)، Arius sp. (15/18 درصد)، Liza klunzingeri (43/10 درصد)، Pseudorhombus arsius (13/16 درصد)، Portunus pelagicus (04/13 درصد) Metapenaeus affinis و Fenneropenaeus merguiensis (25/15 درصد) گونه‌هاي غالب صيد مشتا به ترتيب در سال‌هاي 2007، 2008، 2009، 2010، 2013، 2014، 2015، 2016 و 2017 بود‌ه‌اند. علاوه بر اين، نتايج نشان‌دهنده كاهش ماهيگيري در دوره دوم صيد، 2013-2017، (به‌طور متوسط 4102 تن بر سال) در مقايسه با دوره اول (2007-2010، با ميانگين 10535 تن بر سال) است.
چكيده لاتين :
Moshta (Hadrah in Arabic language) is an intertidal fixed stake trap which is one of the oldest types of fishing gear in the countries of the Persian Gulf including the southern coast of Iran. The detailed data on the mass caught by Moshta in terms of species and quantity (tons/year) in periods of 2007-2010 and 2013-2017 of Hormozgan Province were collected from the Iranian fisheries organization (“Shilat” in Iran) and analyzed in Excel to indicate the amount of catch and the commercial status of aquatic landings. In Iran, Moshtas are only found in the southern provinces. In Hormozgan Province, they are used for earning a livelihood. Many commercial species including demersal and pelagic fishes, shrimp and crabs, are caught by this fishing gear. Moreover, some aquatic animals such as sea turtles and sea snakes may be entangled as by-catch. Results showed that over 34 species of aquatic organisms can be caught by set net (Moshta) in Hormozgan Province coastal area. Analysis of catch composition shows that in Hormozgan province, bony fish with 59.66% have a major share in the composition of fishery. Then, cartilaginous fish with 20.41% and crustaceans with 18.90% are at the next level and in finally, cephalopods have the least share (1.02%). In addition, Himantura sp. (10.76%), Himantura sp. (49.67%), Metapenaeus affinis & Fenneropenaeus merguiensis (18.90%), Portunus pelagicus (16.32%), Arius sp. (18.15%), Liza klunzingeri (10.43%), Pseudorhombus arsius (16.13%), Portunus pelagicus (13.04%), Metapenaeus affinis & Fenneropenaeus merguiensis (15.25%) were the dominant species of Moshta in 2007, 2008, 2009, 2010, 2013, 2014, 2015, 2016 and 2017, respectively. Furthermore, results clearly illustrate reduced fishing during the second period of catch, 2013-2017, (by the average of 410.2 tons per year) in comparison with the first period (2007-2010, with the average of 1053.5 tons per year).
