عادات غذايي گاو ماهي سر گنده خزري Iljin, 1949) Ponticola gorlap) در تالاب انزلي

The dietary pattern of Caspian bighead goby, Ponticola gorlap (Ilgin, 1949) in Anzali wetland

اين تحقيق به‌ منظور بررسي عادات غذايي گاو ماهي سر بزرگ خزري (Ponticola gorlap) در تالاب انزلي انجام گرديد. بدين منظور 70 عدد گاو ماهي طي ماه‌هاي آذر 1394 لغايت فروردين 1395 از چهار ايستگاه در بخش‌هاي مختلف تالاب انزلي به‌وسيله تورهاي مخروطي جمع‌آوري گرديد. محتويات دستگاه گوارش با استفاده از روش وقوع (Ocurence Method) از روش‌هاي شمارشي (Numerical Method) بررسي گرديد. شاخص‌هاي ضريب وضعيت، درصد فراواني طعمه، خالي بودن معده، شدت تغذيه و اهميت غذايي موردمطالعه قرار گرفت. بر اساس نتايج، حداقل و حداكثر طول كل گاو ماهي موردمطالعه به ترتيب 52/9 سانتي‌متر و 80/17 سانتي‌متر و حداقل و حداكثر وزن ثبت‌شده 43/13 و 61/64 به دست آمد. بين طول و وزن ماهيان رابطه W = 0/032TL 2/68 به دست آمد. ضريب وضعيت (Cf) از 35/1 تا 47/1 در ماه‌هاي مطالعه متغير بود ولي اختلاف معني‌داري را نشان نداد (05/0P>). ازنظر فراواني طعمه، سخت‌پوستان (ميگوي رودخانه‌اي، Macrobrachium nipponens) 14/58 درصد، ماهيان استخواني (كپور ماهيان) 3/9 درصد، حشرات (شيرونوميده) با 4 درصد و توده نامشخص 30 درصد كل طعمه را شامل شدند. شاخص خالي بودن معده (CV) نشان داد كه گاو ماهي سربزرگ خزري در فصول سرد سال از گونه‌هاي پرخور است. شاخص شدت تغذيه (GasI) در ماه‌هاي مختلف اختلاف معني‌داري را نشان نداد (05/0P>)، ولي ميزان آن در كل دوره پايين بود. ازنظر شاخص اهميت غذايي (FP) ميگوي رودخانه‌اي با 19/74 درصد به‌عنوان غذاي اصلي، ماهيان استخواني (كپور ماهيان) با 9/12 درصد به‌عنوان غذاي فرعي و شيرونوميده با 23/3 درصد به‌عنوان غذاي تصادفي گاو ماهي در ماه‌هاي مورد مطالعه تعيين شد. نتايج به‌دست‌آمده نشان مي‌دهد كه طيف غذايي گاو ماهي مورد مطالعه در دوره زماني تحقيق محدود ولي شدت تغذيه زياد بوده، همچنين با توجه به نوع تغذيه، مي‌تواند به‌عنوان يك عامل مهاركننده ميگوي غيربومي رودخانه‌اي در تالاب باشد.

This study was conducted to investigate the dietary habits of Caspian bighead goby (Ponticola gorlap) in Anzali wetland. For this purpose, 70 goby were collected from four stations in different parts of Anzali Wetland by cone nets (fyke net) during December 2014 to April 2015. The contents of the gastrointestinal tract were examined using the occurrence method of Numerical methods. Condition factor, prey abundance, Vacuity Index, Food preference Index and Food preference Index were studied. The results show that The minimum and maximum lengths of the studied fish were 9.52 cm and 17.80 cm, respectively, and the minimum and maximum recorded weights were 13.43 and 64.61, respectively. The relationship between fish length and weight was W = 0.032TL 2.68. Condition factor ranged from 1.35 to 1.47 in the study months but did not show a significant difference (P>0.05). In terms of prey frequency, crustaceans (river shrimp, Macrobrachium nipponense) accounted for 58.14%, bony fish (Cyprinidae) 9.3%, insects (Chironomide) with 4% and uncertain mass 30% of the total prey. Index of Vacuity Index showed that the Caspian bighead goby is a gluttonous species in cold seasons. Gastro-somatic Index in different months did not show a significant difference (P>0.05), but its rate was low throughout the period. In terms of Food preference Index of river shrimp with 74.19% as the main food, bony fish (Cyprinidae) with 12.9% as a secondary food and chironomidae with 3.23% as accidental feed of goby in the studied months were determined. The results show that the diet of Caspian bighead goby in the study period is limited but the Gastro-somatic Index is high, also according to the type of feeding, can be an inhibitory factor for non-native river shrimp in the wetland.