اثر تغيير اقليم بر بارش‌هاي حدي مناطق خشك ايران

Climate Change Impact on Extreme Rainfalls in Arid Region of Iran

زمينه و هدف يكي از آثار مهم تغيير اقليم، تغيير رژيم بارش هاي حدي در آينده است كه پيش بيني آن براي اتخاذ تدابير مقابله با آثار زيانبار تغيير اقليم ضروري است. در اين مقاله اثر تغييراقليم بر بارش هاي روزانه حداكثر سالانه در مناطق خشك ايران ارزيابي شده است. روش بررسي سناريوهاي آينده توسط مدل NSRP ريزمقياس شد. سري هاي طولاني مدت بارش روزانه براي اقليم فعلي و سناريوهاي آينده توليد شد و با مقايسه توزيع فراواني بارش هاي حدي روزانه دوره تاريخي و سناريوهاي آينده، اثر تغيير اقليم بر بارش هاي حدي در مناطق خشك ايران ارزيابي شد. روش ريزمقياس نمايي به گونه اي است كه دامنه وسيعي از ويژگي هاي سناريوهاي بزرگ مقياس به سناريوهاي ريزمقياس شده منتقل شده است. ايستگاه هاي مورد مطالعه، ايستگاه هاي سينوپتيك بم، زاهدان، مهرآباد تهران و يزد به عنوان نمايندگان مناطق خشك ايران انتخاب گرديد. يافته ها نتايج اعتبارسنجي نشان داد عملكرد روش مورد استفاده براي شبيه سازي سري بارش روزانه و توزيع بارش هاي حدي مناسب است. در اغلب ايستگاه ها و تحت سناريوهاي مختلف انتشار، شدت بارش هاي حدي روزانه در آينده افزايش خواهد يافت. اين در حالي است كه بارش سالانه در آينده كاهش مي يابد. به عنوان نمونه در يزد انتظار مي رود بارش هاي حدي 50 ساله بين 14 تا 58 درصد افزايش يابد، اما تغيير ميانگين بارش سالانه بين 3% افزايش تا 20% كاهش باشد. بحث و نتيجه گيري اين نتايج بيانگر افزايش وخامت شرايط بارش در مناطق خشك ايران در آينده است. لذا انجام مطالعات وسيع تر و در نظر گرفتن اقدامات پيش گيرانه براي كاهش خسارات تغيير اقليم آينده دراين مناطق ضروري است.

Background and Objective: One of the major impacts on climate changes is change in extreme precipitation regime in the future, which have to be predicted to counteract the harmful effects of climate change. In this paper, climate change impact is assessed on extreme rainfalls in arid regions of Iran. Method: Future scenarios are downscaled using the NSRP model. Long-term daily rainfall series are generated for current climate and future scenarios. By comparing the distribution of extreme daily rainfalls for current and future conditions, the impacts of climate change on extreme rainfalls are assessed. In downscaling method, a wide range of statistics of large-scale scenarios has been transferred to downscaled scenarios. The understudying stations are in Bam, Zahedan, Tehran and Yazd synoptic stations as representatives of the arid regions of Iran. Findings: Validation results indicate that the performance of this method in simulating daily rainfall series and distribution of extreme rainfall is acceptable. Results for most of stations and scenarios show that intensity of extreme daily rainfalls will increase in the future while average rainfall will decrease. As instance, in Yazd, extreme rainfall of 50 years return period would increase between 14 to 58 percent, while the average precipitation will change between +3 to -20 percent. Discussion and Conclusion: These results indicate that the precipitation situation in arid areas of Iran will worsen in the future. Therefore, more extensive investments and taking preventive activities to adapt to climate change is essential.