عنوان مقاله :
اثر محلول‌پاشي و كود سرك اوره در مراحل مختلف نمو بر عملكرد و اجزاي آن در چهار رقم گندم نان در شرايط ديم و آبياري تكميلي در منطقه كرمانشاه
عنوان به زبان ديگر :
Effect of foliar application and top dressing fertilizer on yield and yield components of bread wheat cultivars in dryland and supplemental irrigation condition in Kermanshah region
پديد آورندگان :
رجبي، رحمان دانشگاه بيرجند - گروه زراعت و اصلاح نباتات، بيرجند، ايران , جامي الاحمدي، مجيد دانشگاه بيرجند - گروه زراعت و اصلاح نباتات، بيرجند، ايران , اسلامي، وحيد دانشگاه بيرجند - گروه زراعت و اصلاح نباتات، بيرجند، ايران , محمدي، رضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات كشاورزي ديم كشور، معاونت سرارود، كرمانشاه، ايران , سعيدي، محسن دانشگاه رازي - دانشكده علوم و مهندسي كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات،كرمانشاه، ايران
كليدواژه :
نيتروژن , وزن هزار دانه , شاخص برداشت , درصد پروتئين
چكيده فارسي :
تغذيه صحيح گياه يكي از عوامل مهم در بهبود عملكرد و كيفيت گندم به شمار مي‌آيد. در اين پژوهش تأثير كود نيتروژن (اوره) بصورت تيمارهاي مختلف محلول‌پاشي و كود سرك در مراحل مختلف نمو بر عملكرد و اجزاي عملكرد گندم ديم بررسي شد. اين تحقيق به صورت آزمايش كرت‌هاي خرد شده نواري (استريپ اسپليت پلات) بر پايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دو سال زراعي 96-1395 و 97-1396 و هر سال در دو آزمايش جداگانه ديم و آبياري تكميلي اجرا شد. تيمارهاي آزمايش عبارت بودند از: الف) محلول‌پاشي كود اوره در چهار مرحله رشدي شامل: 1) شاهد و 2) محلول‌پاشي در مراحل نموي آبستني، آبستني + پرشدن دانه و پرشدن دانه كه در كرت‌هاي اصلي قرار گرفت. ب) چهار رقم گندم ديم شامل: آذر2، ريژاو، باران و پراو در كرت‌هاي فرعي و ج) تيمار كود سرك در دو سطح شامل: شاهد (عدم مصرف كود سرك) و كاربرد كود سرك در مرحله نمو پنجه‌زني (كد 23 زادوكس) به عنوان عامل كرت نواري. پس از انجام تجزيه مركب داده‌ها و انجام مقايسه ميانگين‌ها نتايج نشان دادند كه در هر دو شرايط ديم و آبياري تكميلي، كاربرد كود اوره بصورت كود سرك و محلول‌پاشي باعث افزايش عملكرد بيولوژيك، عملكرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه درسنبله، طول سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله و محتوا و عملكرد پروتئين دانه شد. از لحاظ عملكرد دانه در شرايط ديم، رقم پراو با داشتن تعداد بيشتر سنبلچه در سنبله و دانه درسنبله و همچنين عملكرد بيولوژيك بالاتر، عملكرد دانه بيشتري را به خود اختصاص داد. همچنين در شرايط آبياري تكميلي رقم باران بالاترين عملكرد دانه و رقم آذر2 در هر دو شرايط ديم و آبياري تكميلي پايين‌ترين عملكرد دانه را به خود اختصاص دادند.
چكيده لاتين :
Sufficient nutrition on crop is one of the most important factors for improving wheat grain yield and quality. To evaluate the effect of Nitrogen (urea) by different foliar application treatments and top dressing fertilizer on yield and yield components of wheat, a strip split plot design based on RCBD with three replicates was conducted under rainfed and supplemental irrigation conditions during two cropping seasons 2016-17 and 2017-18. Experimental treatments were: A: control (without application of N), foliar application of urea during booting, booting + grain filling and grain filling stages in main plot, B: different wheat cultivars including in sub plots, C: top dressing fertilizer including application and non-application (control) in strip factor were considered. Based on combined-ANOVA, the effect of year under rainfed condition was significant for grain yield, biological yield, number of grain per spike, number of spike/m2, harvest index and spike length. Application of N as top dressing fertilizer had significant effect on all studied traits in both rainfed and supplemental irrigation conditions. Also, foliar application of N in the all three stages increased BY, GY, 1000-grain weight, NGPS and SL. In terms of GY under rainfed conditions, Paraw cultivar had the most grain yield and yield components with the highest biological yield. Under supplemental irrigation condition, Baran cultivar had the highest grain yield, while Azar-2 produced the lowest gain yield in both rainfed and supplemental irrigation conditions.
عنوان نشريه :
زراعت ديم ايران
