تاثير محلول پاشي نانو اكسيد آهن و كودهاي زيستي بر فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدان و برخي خصوصيات فيزيولوژيكي ريشه و بخش هوايي سياه دانه (Nigella sativa L.)

Effects of foliar application of nano iron oxide and biofertilizers on the activity of antioxidant enzymes and some physiological characteristics of the root and aerial parts in black cumin (Nigella sativa L

به منظور بررسي تاثير نانو اكسيد آهن و انواع مختلف كودهاي زيستي بر رشد ريشه، فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدان در در دو بخش ريشه و برگ و نيز برخي ديگر از خصوصيات فيزيولوژيكي سياه دانه، آزمايشي گلداني به صورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1396 در دانشگاه صنعتي شاهرود اجرا شد. عامل اول محلول پاشي نانو اكسيد آهن در سه سطح (صفرF0=، 1/5 F1= و 3 F2= گرم در ليتر آب) و عامل دوم كود زيستي در پنج سطح (عدم مصرف كود زيستي (شاهد) B0=، Glomus intraradicesB1=، B2= Glomus mosseae، آزوسپريليوم B3= و ازتوباكتر B4=) بودند. نتايج نشان داد فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيداني كاتالاز، پلي فنل اكسيداز در دو بخش ريشه و برگ تحت تاثير دو عامل كودهاي زيستي و محلول پاشي نانو اكسيد آهن قرار گرفت، به طوري كه استفاده از كودهاي زيستي سبب كاهش و با افزايش غلظت نانو اكسيد آهن، فعاليت آنها افزايش يافت. بيشترين ميزان فعاليت آنزيم آسكوربات پراكسيداز در برگ نيز از تيمارF2B0 حاصل شد. اثر متقابل محلول پاشي نانو اكسيد آهن و كودهاي زيستي بر رنگدانه هاي فتوسنتزي و وزن خشك اندام هوايي معني دار بود، به طوري كه بيشترين مقدار كلروفيل a از تيمار F2B1، كلروفيل b، وزن خشك اندام هوايي و آهن اندام هوايي از تيمار F2B2 حاصل شدند. با توجه به نتايج آزمايش همزيستي با قارچ G. intrarardices موجب افزايش معني دار جذب عناصر نيتروزن و آهن در گياه شد.

In order to study the effects of foliar application of nano iron oxide particles and biofertilizers on root growth, antioxidant enzymes activity in two parts of root and leaf, as well as some other physiological characteristics of black cumin (Nigella sativa L.) a pot experiment with factorial arrangement in randomized complete block design with three replications was carried out in 2017 growing season at the Faculty of Agriculture, University of Shahrood. The first factor was foliar applications of nano iron oxide at three levels (F0= control, F1= 1.5 and F2= 3 g /1 l water) and the second factor was biofertilizers at five levels (B0= Control, B1= Glomus Intraradices, B2= Glomus mosseae, B3= Azospirillum and B4= Azotobacter solution). The results showed that activity of antioxidant enzymes catalase, polyphenol oxidase in two parts of root and leaf was influenced by two factors of biological fertilizers and foliar application of nanoiron oxide particles, so that the use of biofertilizers reduced and with increasing iron oxide concentration, activity they increased. The highest activity of ascorbate peroxidase in leaf was obtained from F2B0 treatment. The interaction effect of foliar application of nanoiron oxide particles and biofertilizers had a significant effect on photosynthetic pigments and aerial dry weight, so that the highest amount of chlorophyll a was obtained from F2B1 treatment, chlorophyll b, aerial dry weight and iron of aerial from F2B2 treatment. According to the results of the experiment, the symbiosis with G. intrarardits fungus caused a significant increase in the absorption of nitrogen and iron elements in the plant.