ارزيابي خسارت پروانه گالزاي صنوبر (Lep.: Sessiidae) Paranthrene Tabaniformis Rott. و پروانه توري تبريزي Nycteola Asiatica Krul. (Lep.: Noctuidae) روي گونه ها و كلن هاي مختلف صنوبر در استان گيلان

Damage rate of Paranthrene tabaniformis Rott. (Lep .: Sessiidae) and Nycteola asiatica Krul. (Lep .: Noctuidae) on different poplar species and clones in Guilan province

براي ارزيابي خسارت و تعيين كلن‌هاي مقاوم صنوبر به پروانه گالزاي صنوبر و پروانه توري تبريزي در خزانه و زمين اصلي، 12 كلن صنوبر از گروه‌هاي اورامريكن، دلتوئيدس و دورگ بررسي شد. اين پژوهش در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 12 تيمار و 3 تكرار در سال 1397 در ايستگاه فخرآباد گيلان انجام شد. هر كرت آزمايشي در خزانه شامل 45 نهال يكساله و در زمين اصلي شامل 20 درخت سه‌ساله بود. نمونه‌برداري از خسارت پروانه توري تبريزي هر 15 روز يك بار با انتخاب دو درخت آلوده از هر كرت و شمارش تعداد لاروها و اندازه‌گيري سطوح خورده شده برگ انجام شد. بررسي خسارت پروانه گالزا نيز با شمارش گالهاي روي ساقه صورت گرفت. تجزيه واريانس داده‌ها نشان داد كه از نظر درصد آلودگي به پروانه گالزا و پروانه توري تبريزي بين كلن‌هاي مختلف در دو سطح نهالستان و عرصه تفاوت معني‌دار وجود دارد بطوريكه كلن‌هاي p.eur. blanc du poitou و p. deltoides 77/51 به ترتيب حساس‌ترين و مقاوم‌ترين كلن‌ها نسبت به پروانه گالزا در نهالستان و كلن‌هاي p.x. interamericana و p. deltoides 69/55 به ترتيب حساس‌ترين و مقاومترين كلن‌ها نسبت به اين آفت در عرصه بودند. كلن p. deltoides marquette در هر دو سطح مطالعاتي بعنوان حساس‌ترين كلن به پروانه توري تبريزي بود و كلن‌هاي p. deltoides 92/258، p. x. ita.199، p.eur. blanc du poitou، p.eur. isieres، p.x. interamericana و p. deltoides 69/55 بدون آلودگي مقاوم‌ترين كلن‌ها در نهالستان بودند. كلن p.eur. blanc du poitou نيز بعنوان مقاوم‌ترين كلن به پروانه توري تبريزي در صنوبركاري معرفي شد.

Twelve poplar clones from euramericana, Deltoides and hybrid groups were evaluated to assess the damage and determination of poplar resistant to Parantrene tabaniformis and Nycteola asiatica in nursery and main field. This study was conducted as RCBD with 12 treatments and 3 replications at Fakhrabad Research Station in 2019. Each experimental plot in the nursery consisted of 45 one-year-old seedlings and in the main field consisted of 20 three-year-old trees. Sampling of N. asiatica damage was done every 15 days by selecting two infected trees from each plot and counting the number of larvae and measuring eaten leaf area. Damage of P. tabaniformis was also studied by counting the gall on the stem. Analysis of variance showed that there was a significant difference between percentage infection of P. tabaniformis and N. asiatica in the nursery and main field. As the P.eur. Blanc du poitou and P. deltoides 77/51 clones were the most sensitive and resistant clones to P. tabaniformis in the nursery, respectively and P.x. Interamericana and P. deltoides 69/55 were the most sensitive and resistant clones to this pest in the main field, respectively. The P. deltoides Marquette was the most susceptible clone to N. asiatica at the both study levels. and P. deltoides 92/258, P. x. ITA.199, P.eur. Blanc du poitou, P.eur. i-sieres, P.x. interamericana and P. deltoides 69/55 were the most resistant clones in nurseries without any contamination. Also P.eur. Blanc du poitou was introduced as the most resistant poplar clone to N. asiatica in poplar plantation.