نقش ارتباط در صحت توافق انتخاب دادگاه

Role of Connection in the Choice of a Court’s Agreement Validity

امروزه توجه به حاكميت ارادۀ اشخاص در حوزۀ حقوق بين‌الملل خصوصي هم در قوانين ملي برخي كشورها و هم معاهدات بين‌المللي مرتبط مشهود است. يكي از دستاوردهاي چنين رويكردي، اعتبار و نفوذ توافق بر صلاحيت يا توافق‌نامههاي انتخاب دادگاه در اغلب نظام‌هاي حقوقي دنياست. گرچه در خصوص رعايت شرايط عمومي صحت قراردادها در انعقاد توافق صلاحيت تقريباً اختلافي مشاهده نمي‌شود، يكي از ابهامات مهم در خصوص اين توافق اين است كه آيا براي صحت چنين توافق‌هايي بايد ميان دادگاه منتخب طرفين و دعوايي كه دادگاه منتخب مي‌خواهد به آن رسيدگي نمايد، ارتباط وجود داشته باشد يا خير؟ به عبارت ديگر، آيا شرط ارتباط جزء شرايط صحت چنين توافقي محسوب مي‌شود؟ مقالۀ حاضر با روش توصيفي، تحليلي و با رويكرد تطبيقي و با بررسي مقررات ملي و بين‌المللي در اين حوزه و بررسي مقررات ايران نشان مي‌دهد كه رويكرد كلي در جهان، عدم لزوم شرط ارتباط بوده و قانون‌گذار ايران نيز به طور غيرمستقيم از همين رويكرد پيروي نموده است.

Nowadays, the Party autonomy principle in the private international context is respected under domestic law of some countries and related international conventions. The enforceability of jurisdiction agreements or choice of court agreements in many legal systems is one of party autonomy principle’s results. Although, there is not any doubt that the jurisdiction agreement must meet the essential conditions for the validity of a contract, there is an important challenge to require the connection between the chosen court and the dispute. On the other words, it is questionable whether the connection between the chosen court and the dispute is necessary for the enforceability of jurisdiction agreements? This essay with descriptive-analytical and comparative approach with considering the domestic laws and related international instruments shows that the connection between the chosen court and the dispute is not required for the validity of such an agreement. This approach has been accepted universally and also has followed by the Iranian lawmaker indirectly.