مقايسه اثربخشي طرحواره درماني و درمان پذيرش و تعهد به شيوه گروهي بر تمايز يافتگي از خود دختران نوجوان

مقدمه: نوجواني مرحله مهمي از رشد انسان است. بلوغ باعث تغييرات فيزيولوژيكي، هيجاني، شناختي و اجتماعي در نوجوانان مي‌شود و اين تغييرات بر ابعاد مختلف زندگي فرد از جمله نحوه تمايزيافتگي از خود نوجوانان تأثير مي‌گذارد. از اين رو بهبود تمايزيافتگي از خود اين افراد مورد توجه بسياري از درمانگران قرار گرفته است. هدف از پژوهش حاضر بررسي هم سنجي طرحواره درماني و پذيرش و تعهد به شيوه گروهي بر تمايز يافتگي از خود دختران نوجوان بود. روش: روش پژوهش نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون و پس آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري در اين پژوهش، شامل كليه دختران نوجوان مشغول به تحصيل در مدارس غيردولتي متوسطه دوره دوم شهر تهران در سال تحصيلي 1399-1398 بود كه با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي ساده تعداد 45 نفر از دختران نوجوان در سه گروه طرحواره درماني به شيوه گروهي (15 نفر)، درمان پذيرش و تعهد به شيوه گروهي (15 نفر) و كنترل (15 نفر) قرار گرفتند. گروه‌هاي آزمايش تحت طرحواره درماني به شيوه گروهي (12 جلسه 90 دقيقه‌اي) پذيرش و تعهد به شيوه گروهي (12 جلسه 90 دقيقه اي) قرار گرفتند. گروه كنترل در طي اين مدت هيچ‌گونه مداخله خاصي را دريافت نكرد. از سياهه تمايز يافتگي خود فرم كوتاه (SDISF) دريك، مورداك، مارسزالك و باربر (2015) به منظور گردآوري اطلاعات استفاده شد. يافته ها: هر دو روش درماني مي توانند تمايز يافتگي از خود دختران نوجوان را بهبود بخشند، اما طرحواره درماني به شيوه گروهي بر تمايزيافتگي از خود داراي تأثير بيشتري بود (1.54 %= Effect Size) . اما استفاده از طرحواره درماني و درمان پذيرش و تعهد تاثير معناداري بر موقعيت من نداشت. نتايج اين پژوهش اثربخشي دو روش طرحواره درماني و درمان پذيرش و تعهد به شيوه گروهي را در بهبود تمايز يافتگي از خود دختران نوجوان مورد تائيد قرار داد. نتيجه گيري: بنابراين توجه به مشاوران و روان شناسان به اثربخشي طرحواره درماني و پذيرش و تعهد به بهبود تمايز يافتگي در دختران نوجوان كمك مي كند.