كاربست انتقادي نظريه طرحواره هاي تصويري «عنـد» در قـرآن در معنـاشنـاسي شنـاختـي

قوه شناختي به عنوان يكي از مهم ترين قواي ادراكي انسان، مورد كاربرد خداوند در فهم موضوعات قرآني است. طرح واره هاي تصويري، الگوهايي تكرارشونده و پويا از تعامل ادراكي و حسي حركتي انسان بوده و از تجربياتي معنادار تشكيل شده اند؛ به نحوي كه بيشترين كاربرد را در روابط او با محيط پيرامون دارند. ظرف «عند» كه در ترجمه فارسي با واژه «نزد» معادل بوده و مفهومي از مجاورت را منتقل مي سازد، در قرآن داراي كاربردهاي استعاري متفاوتي است. در پژوهش حاضر به روش توصيفي-تحليلي، علاوه بر احصاي كاربردهاي استعاري، طرح واره هاي واژه «عند» در قرآن كه قابليت تصويرسازي در ذهن مخاطب داشته و مفهومي ويژه را منتقل مي سازد، مورد دسته بندي قرار گرفته اند. طبق دستاوردهاي پژوهش، طرح واره هاي مبنايي قابل انطباق با واژه «عند»، شامل «جهتي، مهارشدگي، اتحاد، مجاورت، نيرو و موجوديت» بوده و عنوان«برجستگي» و زيرعنوان«طرح واره خطي (جهتي دوسويه)» از موارد ابداعي مقاله حاضر مي باشد. لازم به ذكر است، اصالت دهي به مقوله طرح واره هاي تصويري در مرزهايِ مفاهيم متافيزيكي در قرآن، بايد با دقت و حساسيت صورت گرفته و در تفسير و برداشت آيات، مجازي بودن كاربردها مورد تاكيد و تحليل قرار گيرد.