منشأ شر از ديدگاه افلاطون

افلاطون در هيچ يك از آثار خود نظريه منقح و مفصلي در باب شرور ارائه نداده است و تنها در برخي محاورات وي مي توان اشاراتي به مسائلي همچون منشأ پيدايش شرور در عالم يافت. ابهام موجود در آثار افلاطون سبب شده كه برخي پژوهشگران اظهار دارند كه اساساً افلاطون نظريه اي در اين باب نپرورانده و گروهي ديگر كه معتقدند وي در باره منشأ شر سخن گفته، در تعيين اين منشأ اختلاف كرده اند. در اين مقاله، با توجه به تقسيم بندي معاصر ميان شر متافيزيكي، شر طبيعي و شر اخلاقي و با استناد به آثار افلاطون و ديدگاه مفسران آن، اين فرضيه دنبال مي شود كه افلاطون براي هر يك از اقسام شر سرچشمه متفاوتي قايل است؛ شر متافيزيكي كه تنها در عالم طبيعت محقق مي شود حقيقتي سلبي دارد و از اين واقعيت سرچشمه مي گيرد كه موجودات طبيعي به مثابه بازتابهاي عالم ايده ها از همه كمالات ايده ها برخوردار نيستند. شرور اخلاقي به فعاليت نفس بازمي گردند و شرور طبيعي ناشي از ضرورت يا ماده اند. بدين ترتيب، مي توان نتيجه گرفت كه سخنان به ظاهر ناسازگار افلاطون در تعيين منشأ شر در نظر دقيق با هم سازگارند.

no abstract