بررسي تأثير و مقايسه توانبخشي حافظه فعال و راهبردهاي شناختي - فراشناختي بر روي حافظه تصويري - بينايي و فراخناي حافظه در سالمندان

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسي تأثير و مقايسه توانبخشي حافظه فعال و راهبردهاي شناختي فراشناختي بر روي حافظه تصويري – بينايي و فراخناي حافظه سالمندان بود. روش: روش پژوهش حاضر نيمه آزمايشي از نوع پيش‌آزمون پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه موردپژوهش شامل تمامي سالمنداني كه در بازه زماني ارديبهشت‌ماه تا مردادماه 1398 در مركز سالمندان شهرستان بوكان ساكن بودند (120=N). از بين اين افراد 45 نفر سالمند (سه گروه 15 نفري) به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و در سه گروه، آزمايشي اول، آزمايشي دوم و گروه كنترل به روش گمارش تصادفي جايگزين شدند. آزمون‌هاي حافظه بينايي كيم كاراد و فراخناي حافظه وكسلر در پيش‌آزمون بر روي گروه‌ها اجرا شد. سپس توانبخشي حافظه فعال و راهبردهاي شناختي فراشناختي اجرا، در پايان پس‌آزمون دوباره بر روي گروه‌ها اجرا شد. داده‌هاي به‌دست‌آمده از طريق آزمون كوواريانس چند متغيره (مانكوا) با رعايت پيش‌فرض‌هاي آن تجزيه‌وتحليل شدند. يافته‌ها: يافته‌ها نشان دادند كه توانبخشي شناختي فراشناختي و توانبخشي حافظه فعال تأثير مثبت و معناداري بر روي انواع مختلف حافظه‌دارند (001/ p). همچنين نتايج آزمون بنفروني جهت مقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه توانبخشي حافظه فعال اثربخشي بيشتري بر روي متغير‌هاي وابسته در مقايسه با توانبخشي شناختي – فراشناختي دارد (001/ p). نتيجه‌گيري: نتايج به‌دست‌آمده نشان داد كه توانبخشي حافظه فعال و راهبردهاي شناختي فراشناختي بر روي حافظه تصويري و فراخناي حافظه سالمندان تأثير مثبت و معني‌دار داشته و موجب بهبود توانايي‌هاي حافظه آن‌ها شده است.