مقايسه اثربخشي درمان اعتياد دوازده‌قدم و درمان چندبعدي معنوي بر سلامت روان و پايبندي مذهبي در افراد وابسته به مواد

سوءمصرف مواد و اعتياد از مهم‌ترين مسائلي است كه عوارض آن تهديدي جدي براي جامعه محسوب مي‌شود و درمان آن بدون توجه به عوامل مرتبط، زمينه‌ساز و تشديدكنندۀ آن امكان‌پذير نيست. هدف از پژوهش حاضر، مقايسۀ اثربخشي برنامۀ درمان اعتياد دوازده‌قدم و درمان چندبعدي معنوي بر سلامت‌رواني و پاي‌بندي مذهبي در افراد وابسته به مواد بود. روش پژوهش از نوع نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون ـ پس‌آزمون بوده است و از جامعۀ آماري افراد وابسته به مواد زندان فشافويۀ تهران در سال 1397، تعداد 30 نفر با استفاده از روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفي در دو گروه 15 نفره درمان اعتياد دوازده‌قدم و درمان چندبعدي معنوي جايگزين شدند. براي جمع‌آوري داده‌ها از پرسش‌نامه‌هاي سلامت عمومي و پاي‌بندي مذهبي استفاده شد و داده‌ها با روش تحليل كوواريانس چند‌متغيره و آزمون تي همبسته تحليل شد. نتايج نشان داد كه بين اثربخشي دو برنامۀ درمان چندبعدي معنوي و درمان دوازده‌قدم بر مؤلفه‌هاي سلامت رواني تفاوت معناداري وجود ندارد، اما بين دو درمان بر مؤلفه‌هاي پاي‌بندي مذهبي تفاوت معناداري وجود دارد و باتوجه به ميانگين، درمان چندبعدي معنوي نسبت‌به درمان دوازده‌قدم تأثير بيشتري بر افزايش پاي‌بندي و كاهش دوسوگرايي و ناپاي‌بندي مذهبي دارد. بر‌اساس يافته‌ها مي‌توان گفت هر دو درمان را مي‌توان براي كاهش مشكلات سلامت رواني افراد وابسته به مواد استفاده كرد، اما درمان چندبعدي معنوي اثربخشي بيشتري بر پاي‌بندي مذهبي افراد وابسته به مواد دارد.