نقد و ارزيابي نظريۀ ذات‌گرايي خشونت در اسلام با تاكيد بر آرا انديشمندان غيرمسلمان

مستشرقان كه اغلب پيروان نظريۀ ذات‌گرايي خشونت در اسلام هستند با تمسك به دسته‌اي از آيات قرآن، متون روايي و رفتار تاريخي برخي از خلفاي مسلمان، مدعي‌اند كه قرآن و اسلام در سرشت خود خشونت‌بنياد است. هدف اصلي اين نوشتار نقد و ارزيابي اين نظريه از ديدگاه متفكران غيرمسلمان و تبيين عوامل و زمينه‌هاي شكل‌گيري اين قرائت است. ازاين‌رو، در اين مقاله به اين پرسش پاسخ خواهيم داد كه چه نقدهايي بر نظريه ذات‌گرايي خشونت در اسلام مي‌توان ارائه كرد؟ روش پژوهش در اين جستار به‌لحاظ شيوۀ اجرا، روش تحليلي نقد، به‌لحاظ هدف، بنيادي، و به‌لحاظ ابزار گردآوري داده‌ها اسنادي و كتابخانه‌اي است. يافته‌هاي تحقيق بيان‌گر آنست كه اسلام و قرآن به‌صورت مطلق نسبت‌به خشونت لااقتضاست، نه آن‌را به‌شكل كلي نفي و نه آن‌ را اثبات مي‌كند. در آيات قرآن، گرچه خشونت مشروع به رسميت شناخته شده اما، همواره به‌عنوان آخرين روش از آن سخن به ميان آمده‌است. اين امر به همراه عوامل ديگر، سبب خوانشي خشونت‌آميز از دين اسلام از سوي برخي متفكران گرديده‌است.