بررسي نگرش‌هاي سه‌گانه ابن‌سينا به صفات كمال خداوند (عينيّت خارجي و وحدت مفهومي، لازم ذات بودن و ارجاع به اضافه و سلب)

ابن‌سينا سه نظريه به‌ظاهر متفاوت در مورد صفات كمال خداوند دارد؛ گاه از عينيت وجودي و  وحدت مفهومي صفات كمال سخن مي‌گويد، گاه آنها را لازم ذات مي‌داند و گاه آنها را به سلب و اضافه باز‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مي‌گرداند. در اين مقاله، پس از تحليل و بررسي سخنان او در مورد نظرات سه‌گانه ياد‌شده، آشكار مي‌‍شود كه منظور او ـ علي‌رغم ظهور بعضي از سخنانش ـ از لازم ذات، صادر از ذات نيست تا با نظريه عينيت وجودي صفات با يكديگر و با ذات ناسازگار  شود. بلكه منظور او لازم تحليلي است. در نتيجه اين نظريه با دو نظريه ديگر او سازگار است. همچنين روشن خواهد شد كه نظريه اضافي يا سلبي بودن صفات كمال، هرچند با نظريه لازم ذات بودن آنها قابل جمع است، اما براساس يك تفسير، با نظريه وحدت مفهومي صفات و براساس تفسيري ديگر با وحدت مفهومي و عينيت خارجي آنها ناسازگار است.