تاثير آموزش خودمراقبتي بر قند خون، كيفيت زندگي ديابتيك و اختلال‌هاي رفتاري هيجاني در نوجوانان مبتلا به ديابت

مقدمه و هدف: ديابت يك بيماري مزمن، متابوليك و پيش‌رونده است كه مي‌تواند زمينه را براي اختلال‌هاي فيزيولوژيكي و روانشناختي از جمله افزايش قند خون و اختلال‌هاي رفتاري هيجاني و كاهش كيفيت زندگي فراهم آورد. بنابراين، هدف مطالعه حاضر تعيين تاثير آموزش خودمراقبتي بر قند خون، كيفيت زندگي ديابتيك و اختلال‌هاي رفتاري هيجاني در نوجوانان مبتلا به ديابت بود. مواد و روش ها: اين مطالعه نيمه‌تجربي با طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري با گروه‌هاي آزمايش و كنترل بود. جامعه پژوهش نوجوانان مبتلا به ديابت عضو انجمن ديابت شهر تهران در سال 1398 بودند. از ميان اعضاي جامعه 30 نوجوان ديابتي با روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب و به صورت تصادفي به دو گروه 15 نفري شامل گروه‌هاي آزمايش و كنترل تقسيم شدند. گروه آزمايش، آموزش خودمراقبتي را به مدت 10 جلسه 45 دقيقه‌اي (دو جلسه در هفته) دريافت كرد و گروه كنترل آموزشي نديد. داده‌ها با تست قند خون، پرسشنامه كيفيت زندگي ديابتيك و مقياس اختلال‌هاي رفتاري هيجاني جمع‌آوري و با روش‌هاي اندازه‌گيري مكرر و آزمون تعقيبي بونفروني در نرم‌افزار SPSS نسخه 21 تحليل شدند. يافته ها: نتايج نشان داد كه گروه‌هاي آزمايش و كنترل از نظر قند خون، كيفيت زندگي ديابتيك و اختلال‌هاي برون‌نمود تفاوت معناداري داشتند (001/0>P)، اما از نظر اختلال‌هاي درون‌نمود تفاوت معناداري نداشتند (0/05P). نتيجه گيري: نتايج حاكي از تاثير آموزش خودمراقبتي بر بهبود قند خون، كيفيت زندگي ديابتيك و اختلال‌هاي برون‌نمود در نوجوانان مبتلا به ديابت و پايداري نتايج در مرحله پيگيري بود. در نتيجه، متخصصان سلامت مي‌توانند از روش آموزش خودمراقبتي جهت بهبود ويژگي‌هاي مرتبط با سلامت به‌ويژه كاهش قند خون و اختلال‌هاي برون‌نمود و افزايش كيفيت زندگي ديابتيك استفاده كنند.

Introduction: Diabetes is a chronic, metabolic, and progressive disease that can lead to physiological and psychological disorders, such as increased blood glucose and emotional behavioral disorders, and results in poor quality of life. Therefore, the present study aimed to determine the effect of self-care education on blood glucose, diabetic quality of life, and emotional/behavioral disorders in adolescents with diabetes. Materials and Methods: This was a semi-experimental study with a pretest, posttest, and follow-up design and experimental and control groups. The study population consisted of an adolescent diabetic member of the Tehran Diabetes Association in 2019. In total, 30 diabetic adolescents were selected using a simple random sampling method from among members of the Tehran Diabetes Association and were randomly divided into experimental (n=15) and control (n=15) groups. The experimental group received self-care education for 10 sessions of 45 minutes (two sessions per week) and the control group did not receive any education. Data were collected through blood glucose test, diabetes quality-of-life questionnaire, and emotional behavioral disorders scale and analyzed using repeated measures and Bonferroni post-hoc test in SPSS software (version 21). Results: Based on the obtained results, a significant difference was observed between the experimental and control groups in terms of blood glucose, diabetic quality of life, and externalizing disorders (P<0.001). However, no significant difference was observed in terms of internalizing disorders (P>0.05). In the other words, self-care education led to a decrease in blood glucose and externalizing disorders and increased quality of diabetic life in adolescents with diabetes. The results remained consistent in the follow-up stage (P<0.001). Conclusion: The results revealed the effect of self-care education on improving blood glucose, diabetic quality of life, and externalizing disorders in adolescents with diabetes. The results remained consistent in the followup phase. Therefore, health professionals can use self-care education to improve health-related problems, especially decreased blood glucose, externalizing disorders, and diabetic quality of life