پديد آورندگان :
حسيني، حسين دانشگاه گنبد كاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه امور زراعي، گنبد , راحمي كاريزكي، علي دانشگاه گنبد كاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه امور زراعي، گنبد , بياباني، عباس دانشگاه گنبد كاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه امور زراعي، گنبد , نخزري مقدم، علي دانشگاه گنبد كاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه امور زراعي، گنبد , طليعي، فاختك دانشگاه گنبد كاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه امور زراعي، گنبد
كليدواژه :
تجمع ماده خشك , سرعت رشد محصول , سرعت رشد نسبي , شاخص سطح برگ
چكيده فارسي :
سابقه و هدف:
كينواگياهي يكساله متعلق به خانواده آمارانتوس با قدرت سازگاري بالا در محيط هاي مختلف بوده و تنها غذاي گياهي است كه شامل تمام اسيدهاي آمينه ضروري، ريزمغذي ها و ويتامين ها مي باشد. رعايت تاريخ كاشت مناسب باعث توليد عملكرد اقتصادي بالاتر بدون صرف هزينه هاي اضافي خواهد شد و به گياه اجازه خواهد داد كه پتانسيل كامل رشدي خود را نشان دهد. تجزيه و تحليل رشد گياه توسط يك سري پارامترها انجام مي شود كه مهم ترين آنها شاخص سطح برگ(LAI) ، تجمع ماده خشك (TDM)، سرعت رشد نسبي(RGR) ، سرعت رشد محصول (CGR) و سرعت جذب خالص(NAR) است. افزايش سريع سطح برگ و حصول حداكثر LAI در آغاز حيات گياه مي تواند منجر به افزايش دريافت تشعشع، فتوسنتز و نهايتا افزايش عملكرد گردد. سرعت رشد محصول از اصلي ترين عوامل موثر بر توليد محصول و عملكرد است. مطالعات مختلف روي گياه كينوا نشان داد كه شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبي و سرعت فتوسنتز خالص تحت تاثير تاريخ هاي كاشت مختلف قرار گرفت. هدف از انجام اين تحقيق بررسي تاثير تاريخ هاي مختلف كاشت بر شاخص هاي رشدي و عملكرد گياه كينوا بود.
مواد و روش ها:
اين مطالعه در مجتمع گلخانه اي جهاد كشاورزي شهرستان خليل آباد از توابع استان خراسان رضوي، در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار و 12 تاريخ كاشت مختلف طي دو سال زراعي 97-1396 و 98-1397 انجام شد. تيمارهاي كشت از 15 اسفند و با فاصله هر 15 روز يك بار صورت گرفت. طي آزمايش، روند تغييرات پارامترهاي رشد شامل: LAI، TDM،RGR ، CGR و NAR ارزيابي شد.
يافته ها:
نتايج نشان داد كه تغييرات شاخص سطح برگ، درتاريخ هاي مختلف در ابتداي دوره رشد توسعه برگ ها روند كندي داشت كه تا كمي قبل از ظهور گل آذين ادامه يافت، اما پس از آن شيب افزايش سطح برگ بيشتر شد و تا زمان رسيدن به حداكثر شاخص سطح برگ ادامه داشت. با مسن شدن برگ ها، زرد شدن و ريزش برگ هاي پايين بوته، به واسطه سايه اندازي و انتقال مجدد مواد از برگ ها به دانه ها در دوره ي پر شدن دانه، اين روند كاهش يافت و افت به نسبت سريعي در شاخص سطح برگ مشاهده شد. در مجموع دو سال بالاترين ميزان تجمع ماده خشك مربوط به تاريخ كاشت 15 اسفند بود ولي به طور كلي ميزان تجمع ماده خشك در سال دوم كمتر از سال اول بود. سرعت رشد محصول نيز در تاريخ كاشت 15 اسفند در هر دو سال پژوهش بالاتر از بقيه به دست آمد. سرعت رشد محصول در سال دوم در مجموع كمتر از سال اول بود. كه دليل اين امر مربوط تفاوت دما در دو سال آزمايش بود. سرعت رشد نسبي در طول فصل رشد كينوا يك روند نزولي داشت. ميزان سرعت فتوسنتز خالص در بين تاريخ هاي كاشت از الگوي مشابهي پيروي نكرد ولي در مجموع اين پارامتر از اول فصل تا انتهاي فصل رشد يك روند كاهشي را نشان داد.
نتيجه گيري:
نتايج نشان داد كه بالاترين مقادير شاخص هاي رشدي كينوا مربوط به تاريخ كاشت هاي اول بود. اين امر بيانگر وجود شرايطي محيطي مناسب شامل دما و نور مناسب جهت حصول بهتر شاخص هاي رشدي در تاريخ هاي اول بود. به طور مثال بالاترين شاخص سطح برگ مربوط به تاريخ كاشت 29 اسفند و 30 فروردين طي دو سال آزمايش و يا ساير شاخص هاي رشدي در تاريخ كاشت 15 اسفند بالاترين مقادير را دارا بود. بين تاريخ هاي كاشت مختلف از لحاظ ميزان شاخص هاي رشدي مورد مطالعه تفاوت وجود داشت. به طور كلي بهترين تاريخ كاشت براي اين گياه در شرايط آزمايش از 15 اسفند تا 15 فروردين بدست آمد.
چكيده لاتين :
Background and objectives
Quinoa is an annual plant belonging to the Amaranthus family with high adaptability in different environments and the only plant food that contains all the essential amino acids, micronutrients and vitamins and has the ability to adapt to different environments. Planting date affects the growth potential and yield of the plant by creating temperature and light restrictions and will reduce or increase plant growth. Proper planting date will produce higher economic yields without increasing additional costs and will allow the plant to show its full growth potential. Plant growth analysis is performed by a series of parameters, the most important of which are leaf area index (LAI), total dry matter (TDM), relative growth rate (RGR), crop growth rate (CGR) and net assimilation rate . A rapid increase in leaf area and maximum LAI at the beginning of plant life can lead to increase radiation intake, photosynthesis rate, and ultimately increased yield. Crop growth rate is one of the main factors affecting crop production and yield. Various studies on quinoa showed that leaf area index, crop growth rate, relative growth rate and net photosynthesis rate were affected by different planting dates.
Materials and methods
This study was conducted in the greenhouse complex of Jihad Keshavarzi in Khalil Abad, Khorasan Razavi province, Iran, in the form of a complete randomized block design with three replications and 12 different planting dates during the two crop years of 2018 and 2019. Cultivation treatments were performed once every 15 days from March 6th. During the experiment, the trend of changes in growth parameters including: LAI, TDM, RGR, CGR and NAR was Measured and estimated.
Results
The results showed that the trend of changes in leaf area index in different dates had a slow trend at the beginning of leaf growth period, which continued until shortly before the emergence of flowers, but then the slope of leaf area index increased until the maximum leaf area index continued. With the aging of the leaves, yellowing and shedding of the lower leaves of the plant, due to the shading and re-transfer of material from the leaves to the seeds during the grain filling period, this process decreased and a relatively low decline was observed in the leaf area index. In total, the highest amount of total dry matter in two years was related to the planting date of March 6, but in general, the amount of total dry matter in the second year was less than the first year. Crop growth rate was higher than the planting date on the March 6th in both research years. Crop growth rate in the second year was generally lower than in the first year. This was due to the temperature difference in the two years of study. The relative growth rate during the Quinoa growth season was declining. The net assimilation rate among planting dates did not follow the same pattern, but overall this parameter showed a declining trend from the beginning of the season to the end of the growing season.
Conclusions
The results showed that the highest values of quinoa growth indices were related to the date of first plantings. This indicated the existence of suitable environmental conditions including suitable temperature and light to better achieve growth indices in the first dates For example, the highest index of leaf area was related to the planting date of March 20 and April 20 during two years of experiment, or other growth indicators had the highest values on March 6th. There was a difference between different planting dates in terms of the amount of growth characteristics studied.
