مسئوليت‌پذيري اجتماعي در آموزش عالي كشاورزي؛ رويكرد آينده‌پژوهانه

در آينده، عرصهٔ مسئوليت‌پذيري اجتماعي دانشگاه، به حوزه‌هاي متنوعي از اجتماعات محلي، ملي و بين‌المللي گسترش خواهد يافت. حضور توأم با مسئوليت‌پذيري اجتماعي آموزش عالي در روند تحولات آينده، نيازمند رويكردي آينده‌‌نگارانه است تا امكان كنشگري در رخدادهاي آينده را فراهم سازد. بنابراين، هدف اين مقاله، آينده‌نگاري مسئوليت‌پذيري اجتماعي آموزش عالي كشاورزي است. مطالعهٔ حاضر در سه گام اصلي انجام شد. ابتدا بر مبناي روش گروه كانوني، به شناسايي پيشران‌هاي مسئوليت‌پذيري اجتماعي دانشگاه در آموزش عالي كشاورزي پرداخته شد. سپس با استفاده از روش تحليل اثرات متقابل و با بهره‌گيري از نرم‌افزار MicMac، از ميان 14پيشران شناسايي‌شدهٔ مسئوليت‌پذيري اجتماعي دانشگاه، 5 پيشران كليدي انتخاب شد. براي اين عوامل كليدي بر اساس ايدهٔ سناريونويسي21 وضعيت ممكن و محتمل در آيندهٔ مسئوليت‌پذيري اجتماعي دانشگاه با نظر خبرگان تعريف گرديد و با تشكيل ماتريس21*21 و بهره‌گيري از دانش خبرگان در ارزيابي ميزان تأثيرات وقوع هر يك از وضعيت‌ها بر وقوع يا عدم وقوع وضعيت‌هاي ديگر در آيندهٔ مسئوليت‌پذيري اجتماعي دانشگاه با استفاده از قابليت‌هاي نرم‌افزار Scenario Wizard 4.31، دو سناريو متضاد (ققنوس و طاووس) به‌عنوان سناريوهاي قوي و 104 سناريو با احتمال وقوع پايين و ضعيف استخراج شد. سناريو ققنوس نمايان‌گر تحقق مسئوليت‌پذيري اجتماعي دانشگاه در راستاي توسعهٔ پايدار محلي و منطقه‌اي بوده و سناريو طاووس مبين آن است كه دانشگاه به‌عنوان تافته‌اي جدابافته، فاقد مسئوليت‌پذيري اجتماعي است. اين سناريوها چشم‌انداز آيندهٔ مسئوليت‌پذيري اجتماعي دانشگاه را نشان مي‌دهند.