مؤلفه‌هاي شكل‌دهنده منظر فرهنگي شهرستان عباس‌آباد مازندران

رابطه متقابل انسان و محيط را مي‌توان بسترساز ظهور مكان رخدادهاي اجتماعي تلقي نمود. منظر فرهنگي، حاصل برآيند طبيعت، فرهنگ و تاريخ در گذر زمان، دربردارنده ارزش‌هاي فرهنگي-طبيعي است كه تعامل ميان انسان و طبيعت در طول تاريخ را نشان مي‌دهد. از اين‌رو، گسست رابطه انسان و محيط را مي‌توان ناشي از عدم توجه كافي به منظر فرهنگي به‌عنوان عامل شكل‌دهنده ارتباط ادراكي دانست. اهداف اين مطالعه به ترتيب شامل؛ شناسايي مؤلفه‌هاي شكل‌دهنده منظر فرهنگي مورد مطالعه و يافتن جنبه‌هاي مجهول ارزش‌هاي ماهيتي منحصر به‌فرد اين مؤلفه‌ها در منطقه انتخابي هستند. پژوهش حاضر با پارادايم تفسيرگرايي، داراي ماهيت نظريكاربردي بوده كه با رويكرد كيفي و راهبردهاي تركيبي شامل؛ مطالعه موردي و مطالعات تاريخي تطبيقي، طراحي شده است. راهبرد نمونه‌گيري در داده‌هاي ميداني غيرتصادفي هدف‌دار بوده است. روش گردآوري داده‌ها در اين مطالعه، به‌ صورت ميداني (شامل مصاحبه با 13 نفر از متخصصان بر اساس اصل اشباع) و كتابخانه‌اي بوده است. يافته‌هاي حاصل از اين فرآيند به انضمام تحليل محتواي مستندات راهبرد مطالعه تاريخي-تطبيقي، منتج به استخراج يافته‌هاي پژوهش شدند. طراحي فضاي شهري بر اساس منظر فرهنگي، با ايجاد تجربه‌اي جديد از منظر شهري، در نقش يك محرك، كنش‌هاي اجتماعي را به همراه دارد؛ بدين معني كه زندگي اجتماعي در شهر‌ها و درهم‌تنيدگي ذهني مردم با شهر، متأثر از مناظر فرهنگي به‌كار گرفته‌شده در مكان‌هاي شهري بوده كه منجر به ارتقاي احساس تعلق و مانايي اين حس در فرآيند تغيير نسل‌ها خواهد شد. از سوي ديگر، پرداختن به كيفيات فيزيكي اثرگذار در محيط مانند؛ مقياس، فاصله، زمان و شرايط ادراك، در ايجاد ارتباط مخاطب با محيط بسيار مؤثر است. به‌بيان‌ديگر، بهره‌گيري از اين معيارها باعث ارتقاي روح مكان و تجلي زيبايي تمامي فرآيند‌هاي موجود در يك دوره زماني با كيفيتي خاص خواهد شد، زيرا درهم‌تنيدگي ذهني شهروندان زماني شكل خواهد گرفت كه احساس تعلق به شهر در جاي جاي آن وجود داشته باشد؛ به‌گونه‌اي كه مردم با اين حس در فضاي شهري حضور يابند و خود را شهروندي فعال در ساخت و حيات آن شهر بدانند.