طرح‌هاي مرتع‌داري و توليد و اقتصاد بهره‌برداران (مراتع نير استان اردبيل)

مراتع به‌عنوان بخش مهمي از منابع طبيعي، بستري براي رشد و توسعه اقتصادي جوامع و كشورها در سطوح خرد و كلان مطرح است. افزايش تعداد دام نسبت به گذشته تخريب مراتع را به دنبال داشته، ازاين‌رو مديريت چرا از ضروريات است. هدف از اين تحقيق، بررسي اثر اجراي طرح‌هاي مرتع‌داري بر ميزان توليد و وضعيت اقتصادي مرتع‌داران ييلاقي امين آباد و كورعباسلو شهرستان نير استان اردبيل بود. به‌منظور تعيين نسبت درآمد به هزينه، ارزيابي اقتصادي و تأثير اجراي طرح‌ها بر درآمد بهره برداران مرتع با استفاده ‏از پرسشنامه اطلاعات جمع آوري شد. نتايج نشان داد كه تفاوت معني‌داري بين درآمد در مرحله قبل (4.16 ميليون ريال در هكتار) و بعد از اجراي طرح مرتع داري (5.46 ميليون ريال در هكتار) در سطح يك درصد وجود داشت. ميزان توليد مرتع كورعباسلو در قبل (293.05 كيلوگرم در هكتار) و بعد از اجراي طرح (411.6 كيلوگرم در هكتار) تفاوت آماري معني‌داري در سطح يك درصد در دوره سوم اجراي طرح (5 ساله سوم) نشان داد. تحليل رگرسيوني نشان داد كه دو متغير ميزان تأثير اجراي طرح بر وضعيت مرتع و تأثير پرداخت وام بر اجراي طرح مرتع داري قادر به توجيه 72 درصد تغييرات ميزان رضايت بهره برداران از نحوه اجراي طرح مرتع داري بودند. نتايج تحليل اقتصادي اجراي طرح مرتع داري نشان داد كه اين طرح داراي ارزش خالص فعلي و مثبت به ارزش 6439 ميليون ريال در هكتار مي باشد. همچنين نسبت سود به هزينه حدود 5.5 برابري ايجاد نموده است. نتيجه كلّي اين تحقيق نشان داد كه مراتع داراي طرح نسبت به مراتع بدون طرح از وضعيت بهتري از لحاظ توليدي و اقتصادي برخوردار بودند. اجراي طرح‌هاي مرتع داري درصورتي‌كه مطابق با شرايط اكولوژيك، اقتصادي و اجتماعي منطقه باشد، مي تواند باعث افزايش توليد و بهبود وضعيت و گرايش مراتع شود.