تحليل قابوس‌نامه از منظر روان‌شناسي مثبت

روان‌شناسي مثبت كه پيشينه‌ي آن به آراي مارتين سليگمن در دهه‌ي(1990م.) مي‌رسد، رويكردي نوين در علم روان‌شناسي است كه مدّعي ارائه‌ي پارادايمي جديد در اين حوزه است. اين رويكرد بر جنبه‌هاي مثبت انسان مانند شادي، خوش‌بيني و اميد تأكيد دارد و به شناسايي و تبيين فضائل و توانمندي‌هاي انسان در شش گروه: خرد و دانايي، شجاعت، انسانيّت، عدالت‌‌طلبي، اعتدال و تعالي به همراه بيست و چهار قابليت، با عنوان فضيلت‌هاي همه جا حاضر مي‌پردازد. قابوس نامه تأليف عنصرالمعالي قابوس بن وشمگير يكي از آثار برجسته‌ي ادبيات تعليمي در سده‌ي پنجم هجري است كه بازتاب دهنده‌ي خودشناسي و ارائه‌ي راهكارهاي مناسب در جهت شناخت فضايل مثبت و نيل به سعادت و شادكامي اصيل، به عنوان يكي از آرزوهاي ديرينه‌ي انديشمندان بوده است. از اين منظر مي‌توان عنصرالمعالي را در زمره‌ي انديشمندان متعهد، اخلاق‌گرا و مثبت‌انديشي در نظر گرفت كه از سرچشمه‌ها‌ي مضامين اخلاقي و حكمي مثبت فرهنگ ايراني سيراب شده و به خوبي توانسته است اين فضايل و توانمندي‌هاي مثبت را، كه بخش اعظمي از آن نشأت‌گرفته از تجربيات خود اوست با صداقت، فروتني و آزادانديشي در اختيار فرزند خويش و ساير جويندگان علم و ادب قرار دهد. دستاورد پژوهش ناظر بر اين است كه فضايل مثبت خرد و دانش با 34.46 درصد، ميانه‌روي 30.48 درصد، معنويت و تعالي 7.68 درصد، شجاعت 5.97 درصد، عدالت 5.36 درصد و رأفت و عشق 4.14 درصد، به ترتيب از فراواني بيشتري برخوردار بوده‌اند.