گوبينو، روشنفكران ايراني و نظريه هاي آريائي‌گرائي و انحطاط

Gobineau, Iranian Intellectuals Intellectual and the Theories of Arianism and Iran Declination

مقاله حاضر مباني و ريشه‌هاي تاريخي نظريه آريائي‌گرائي در تاريخ‌نگاري و تاريخ‌نگري برخي روشنفكران ايراني را مورد بررسي قرار مي‌دهد و نقش كنت گوبينو در تكوين اين نظريه را بررسي مي نمايد. فرضيه مقاله اين است كه ديدگاه ياد شده ريشه در نظريات خاص كنت دوگوبينو درباره تاريخ ايران باستان داشته و از طريق عده‌اي از نويسندگان تا نيمه دوم سلطنت رضاشاه تداوم و تحول داشته است. هدف پژوهش اين است تا به شكلي توصيفي-تحليلي نشان دهد نگرش آريائي‌گرائي به تاريخ ايران، آن‌هم در نيمه نخست قرن نوزدهم متناسب و متناظر با اوضاع ‌و احوال سياسي آن دوره، و به‌ ويژه واكنشي در برابر شكست‌هاي ايران در دو دوره جنگ با روسيه بود. همچنين نظريه آريائي‌گرائي اهداف سياسي خاص خود را در دوره رقابت اروپا با روسيه براي تسلط بر ايران پيگيري مي‌كرد. با به قدرت رسيدن نازيها در آلمان و طرح شعار آريائي گرائي، ديدگاههاي گوبينو بار ديگر در تفسير تحولات تاريخي ايران پيش از اسلام هواداراني يافت. مقاله حاضر زمينه هاي تاريخي شكل گيري مكتب آريائي گرائي در تفسير تاريخ ايران را مورد بحث قرار ميدهد و تداوم و تحول آن را ارزيابي ميكند و يكي از پيامدهاي اين نظريه يعني انحطاط ايران را مورد بررسي قرار ميدهد.

This research examines the historical foundations and origins of Aryanist and Iran declination theories and the role did play Gobineau in this regard. The hypothesis of the article is that this viewpoint is rooted in the specific theories of de Gobineau about the history of ancient Iran and has continued and devolved through in many writers up to the second half of Reza Shah reign. The aim of this study is to show in a descriptive-analytical method that Aryanist attitude towards the history of Iran in the first half of the nineteenth century was proportional to the political situation of that period, and especially a reaction to Iran's defeats in the two rounds wars with Russia. With the rise of the Nazis in Germany and the slogans on Aryanism, Gobineau's point of views once again gained support in interpreting the historical developments of pre-Islamic history of Iran. This study discusses the historical contexts of the formation of the Aryan school in the interpretation of Iranian history and evaluates its continuity and development, also this study examines one of the consequences of this theory, that is the theory of decline of Iran.