ارزيابي احتمال خطاي انساني در راهبري جرثقيل‌هاي برجي با استفاده از روش شاخص احتمال موفقيت

سابقه و هدف: خطاي انساني شايع‌ترين دلايل حوادث ناشي از راهبري جرثقيل‌ها در صنعت ساخت و ساز مي‌باشد. خطاهاي اپراتور كه ناشي از عوامل مختلفي در حين عمليات باربرداري توسط جرثقيل مي‌باشد (SLIM: Success Likelihood Index Model)، به عنوان روشي ساده و مؤثر براي ارزيابي احتمال خطاي انساني كاربرد دارد.مواد و روش‌‌ها: در اين مطالعه از روش SLIM جهت ارزيابي و مديريت احتمال خطاي انساني در عمليات باربرداري توسط جرثقيل‌هاي برجي استفاده شد. پس از تشكيل تيم متخصص، عوامل شكل‌دهنده مؤثر بر خطاهاي مورد نظر در عمليات جرثقيل‌ها شناسايي شدند. سپس ميزان نرخ و وزن اين عوامل تعيين گرديد و در انتها با محاسبه SLI (Success Likelihood Index) كل، ميزان احتمال خطاي انساني براي هر خطا محاسبه شد.يافته‌ها: ابتدا شش PSF (PSF: Performance Shaping Factor) تأثيرگذار بر راهبري جرثقيل‌هاي برجي توسط متخصصين تعيين شد. از ميان PSF هاي شناسايي شده، آموزش بيشترين تأثير را بر ايجاد احتمال خطاي انساني داشت. با محاسبه احتمال خطاي انساني براساس SLI هاي محاسبه شده، مشخص گرديد كه خطاهاي برخورد با موانع، لمس خطوط برق و واژگون شدن جرثقيل، بيشترين HEP (Human Error Probability) را به ترتيب با مقادير 2^-10 ×1.70، 2^-10 ×1.69 و 2^-10 ×1.62 به خود اختصاص داده‌اند.نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه حاضر نشان دادند كه بيشترين احتمال خطاي انساني در عمليات باربرداري جرثقيل‌ها مربوط به خطاي برخورد با موانع مي‌باشد. همچنين مؤثرترين PSF ها در ايجاد خطا، آموزش، شرايط، ابزار و تجربه هستند؛ از اين رو با ارائه راه‌كارهايي همچون برنامه‌ريزي و برگزاري دوره‌هاي آموزشي مداوم، به‌روزرساني دستورالعمل‌ها و تعيين افرادي با تجربه كاري بالا به عنوان اپراتور جرثقيل مي‌توان قابليت اطمينان و ايمني كلي عمليات باربرداري را افزايش داد.